Ο υποθυρεοειδισμός είναι η παθολογική κατάσταση κατά την οποία το επίπεδο των θυρεοειδικών ορμονών είναι χαμηλό, υπάρχει, δηλαδή, χαμηλή έκκριση θυρεοειδικών ορμονών.
Ο υποθυρεοειδισμός είναι συχνότερη πάθηση στις γυναίκες, περίπου 6:1 και τα συμπτώματα είναι σωματική κόπωση, πνευματική νωθρότητα, δυσανεξία στο ψύχος, δυσκοιλιότητα, αύξηση βάρους, ξηρόδερμα κ.ά.
Ο υποθυρεοειδισμός οφείλεται στις περισσότερες των περιπτώσεων σήμερα σε θυρεοειδίτιδες, συνηθέστερη των οποίων είναι η αυτοάνοσος χρόνια λεμφοκυτταρική θυρεοειδίτιδα ή νόσος Hashimoto.
Ο οργανισμός παράγει αυτοαντισώματα, τα οποία βλέπουν τον θυρεοειδή σαν ξένο σώμα και προσπαθούν να τον καταστρέψουν.
Η θυρεοειδίτιδα του Hashimoto είναι η πιο συχνή φλεγμονώδης νόσος του θυρεοειδούς. Εμφανίζεται όταν τα αντισώματα του ασθενούς προσβάλλουν τον θυρεοειδή αδένα τους. Η θυρεοειδίτιδα του Hashimoto είναι πιο συχνή στις γυναίκες ηλικίας 45-65 ετών, αλλά μπορεί να παρατηρηθεί σε ασθενείς οποιασδήποτε ηλικίας.
Τα συμπτώματα της Hashimoto:
Δυσκοιλιότητα
Το δέρμα είναι ξηρό και λεπτό
Δυσανεξία στο κρύο
Πόνοι στους μυς
Πόνοι στις αρθρώσεις
Αυξημένη αιμορραγία τις ημέρες της περιόδου, η οποία διαρκεί και περισσότερες μέρες
Βραδυψυχισμός, άγχος.
Πώς τίθεται διάγνωση;
Ο αδένας είναι συχνά σκληρός, μπορεί να είναι διογκωμένος ή να έχει αρκετούς όζους.
Εξέταση αίματος για να ανιχνευτούν τα αυτοαντισώματα.
Είναι συνήθως αυξημένη η τιμή της TSH.
Ποιά είναι η αντιμετώπιση;
Λήψη φαρμάκων ( ορμόνη αντικατάστασης) για όσους έχουν υποθυρεοειδισμό.
Χειρουργική εκτομή του θυρεοειδή (Θυρεοειδεκτομή) σε ασθενείς που η διόγκωση του προκαλεί πιεστικά συμπτώματα ή όταν διογκώνονται οι όζοι ή όταν συνυπάρχει κακοήθεια, η οποία έχει αυξημένη συχνότητα εμφάνισης.
Υπάρχει σχέση του υποθυρεοειδισμού (Χασιμότο) με τον καρκίνο θυρεοειδούς;
Ο καρκίνος του θυρεοειδούς είναι ο ταχύτερα αυξανόμενος καρκίνος στις γυναίκες και ο πιο συνηθισμένος τύπος είναι ο θηλώδης καρκίνος. Η θυρεοειδίτιδα του Hashimoto είναι η πιο συνηθισμένη αιτία υποθυρεοειδισμού, η οποία παρατηρείται κυρίως στις γυναίκες. Όταν σε κάποιον που έχει καρκίνο και αφαιρέσουμε τον θυρεοειδή με την χειρουργική επέμβαση, στην ιστολογική εξέταση φαίνεται ότι οι κυτταρικές αλλαγές της θυρεοειδίτιδας του Hashimoto συνήθως παρατηρούνται γύρω από την περιοχή του καρκίνου του θυρεοειδούς. Έχει υπάρξει μια μακροχρόνια συζήτηση σχετικά με τη σχέση μεταξύ του καρκίνου του θυρεοειδούς και της θυρεοειδίτιδας του Hashimoto. Συγκεκριμένα, δεν είναι σαφές εάν η φλεγμονή του θυρεοειδούς που παρατηρείται στη θυρεοειδίτιδα του Hashimoto προκαλεί τον καρκίνο ή αν η φλεγμονή είναι το αποτέλεσμα του καρκίνου. Το σίγουρο πάντως είναι ότι υπάρχει στενή σχέση μεταξύ Χασιμότο και καρκίνο του θυρεοειδούς. Και αυτό είναι κάτι το οποίο επισημαίνει την σημασία της σωστής διάγνωσης και καταδεικνύει το πόσο τραγικό είναι να μην γίνεται σωστή αξιολόγηση του ασθενή.
ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΝΑ ΚΑΙ ΕΝΑ ΔΕΝ ΚΑΝΕΙ ΠΑΝΤΑ ΔΥΟ
Πολύ συχνά οι εξετάσεις αίματος δεν ανιχνεύoυν ασθενείς με χαμηλή λειτουργία του θυρεοειδούς, δηλαδή με υποθυρεοειδισμό.
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που ενώ οι εργαστηριακές εξετάσεις τους βρίσκονται ανάμεσα στα φυσιολογικά όρια εντούτοις εκείνοι ακόμη υποφέρουν.
Τα συμπτώματα μπορεί να είναι εξουθενωτικά και μπορεί να περιλαμβάνουν κατάθλιψη, άγχος, ανεξήγητη αύξηση βάρους, σοβαρή κόπωση, τριχόπτωση, δυσκοιλιότητα, αϋπνίες και πολλά άλλα.
Οι γυναίκες μπορεί να έχουν ανωμαλίες στην έμμηνο ρύση και να αντιμετωπίζουν υπογονιμότητα.
Είναι τραγικό ότι οι μισές από το σύνολο των διαταραχών του θυρεοειδούς μπορεί να παραμένουν αδιάγνωστες και οι ασθενείς να υποφέρουν χωρίς επιλογές θεραπείας. Εδώ και αρκετά χρόνια οι εργαστηριακές τιμές που χρησιμοποιούνται για τις δοκιμές ρουτίνας αποτελούν ένα αμφιλεγόμενο θέμα στην ιατρική.
Το υψηλό επίπεδο της TSH είναι ο τρόπος του εγκεφάλου να λέει, «Θυρεοειδή μου θα πρέπει να προσπαθήσεις λίγο πιο έντονα».
Μια υψηλή τιμή της TSH σημαίνει ότι η λειτουργία του θυρεοειδούς δεν είναι αυτή που πρέπει και συνήθως χορηγείται φαρμακευτική αγωγή.
ΠΡΟΣΟΧΗ ΟΜΩΣ
-Τονίζουμε ότι οι αλλαγές στο εύρος των τιμών αναφοράς στα διάφορα εργαστήρια μπορεί να είναι μία από τις αιτίες που κάποιοι ασθενείς δε λαμβάνουν θεραπεία.
-Σημαντικό είναι να αντιμετωπίζονται οι άνθρωποι με τα συμπτώματά τους και εξατομικευμένα ανάλογα με τις ανάγκες τους και όχι μόνο τα εργαστηριακά αποτελέσματά τους.
Υπάρχουν προβλήματα με τις εργαστηριακές εξετάσεις…
Η αντίσταση του οργανισμού στις ορμόνες του θυρεοειδούς δεν μπορεί να ανιχνευθεί πάντοτε.
Οι μελέτες επισημαίνουν ότι τα επίπεδα των θυρεοειδικών ορμονών μπορεί να είναι «φυσιολογικά» στο αίμα, αλλά στην πραγματικότητα μπορεί να είναι χαμηλά στους ιστούς που τις χρειάζονται τόσο απεγνωσμένα. Ασθενείς με διάφορες παθήσεις βρέθηκαν να έχουν χαμηλότερα επίπεδα Τ3 σε διάφορα όργανα σε σχέση με τους υγιείς μάρτυρες.
Στις εξετάσεις αυτών των ασθενών, οι τιμές των ορμονών κυμαίνονταν ανάμεσα στα φυσιολογικά όρια.
Σε ορισμένους ασθενείς με υποθυρεοειδισμό, τα επίπεδα της TSH ενδέχεται να μην αυξηθούν στο αίμα.
Η TSH μπορεί να είναι απόλυτα φυσιολογική ή ακόμη και σε χαμηλά επίπεδα λόγω ποικίλων μηχανισμών.
Ένας πιο ολοκληρωμένος έλεγχος περιλαμβάνει πέρα από την TSH, τις ολικές Τ3 και Τ4, τις ελεύθερες τιμές των Τ3 και Τ4 καθώς και τα επίπεδα των αντισωμάτων που βρίσκονται συνήθως στη νόσο του Hashimoto (την πιο κοινή αιτία υπολειτουργίας του θυρεοειδούς).
Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι υπάρχουν πιο εξειδικευμένες εργαστηριακές εξετάσεις που πρέπει να γίνουν, ειδικά εσείς που ενώ οι τιμές των εξετάσεων σας βρίσκονται στα φυσιολογικά όρια εντούτοις αντιμετωπίζετε προβλήματα.
Σταύρος Τσιριγωτάκης, χειρουργός θυρεοειδή MD FACS
Τακτικό μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργικής Ενδοκρινών Αδένων
Τακτικό μέλος του Αμερικανικού Κολλεγίου Χειρουργών
Τακτικό μέλος της Διεθνούς Εταιρείας Χειρουργών
Τακτικό μέλος της Διεθνούς Εταιρείας Χειρουργών Ενδοκρινών Αδένων
Τακτικό μέλος της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Θυρεοειδούς
www.xeirourgos-thyroeidh.gr [email protected]