Άγιος Προκόπιος – Ο Νεομάρτυρας της Σμύρνης που νίκησε την αποστασία με τη μετάνοια
Ο Άγιος Προκόπιος ο Νεομάρτυρας, τιμάται στις 25 Ιουνίου από την Ορθόδοξη Εκκλησία ως πρότυπο βαθιάς μετάνοιας και γενναίας ομολογίας της πίστης. Καταγόταν από χωριό κοντά στη Βάρνα και από νεαρή ηλικία διακρινόταν για την ευλάβειά του.
Από το Άγιο Όρος στη Σμύρνη – Η πορεία της ψυχής του
Σε ηλικία 20 ετών, ο Προκόπιος πήγε στο Άγιο Όρος και μόνασε στη Σκήτη του Τιμίου Προδρόμου, υπό την πνευματική καθοδήγηση του Γέροντος Διονυσίου. Εκεί αναδείχθηκε σε υπόδειγμα μοναχού, γεμάτος αρετές και ταπείνωση.
Ωστόσο, κάποια στιγμή παραμέρισε τον μοναχικό βίο και μετέβη στη Σμύρνη, όπου σε περίοδο πνευματικής κρίσης και απόγνωσης, υπέκυψε στον εξισλαμισμό.
Η βαθιά του μετάνοια – «Επέστρεψα στον Χριστό»
Ο Άγιος, συντετριμμένος από τύψεις και πνευματικό βάρος, εξομολογήθηκε με δάκρυα σε έναν έμπειρο πνευματικό, έλαβε καθοδήγηση και παρηγοριά και επέστρεψε αποφασισμένος να δώσει μαρτυρία πίστεως.
Γονάτισε μπροστά στην εικόνα της Παναγίας και με δάκρυα επέστρεψε στην οδό του Χριστού. Έπειτα, παρουσιάστηκε στον μουσουλμάνο κριτή, έβγαλε δημόσια το σαρίκι και φόρεσε τον μοναχικό σκούφο, δηλώνοντας ανοιχτά:
«Είμαι χριστιανός και αρνούμαι το Ισλάμ.»
Το μαρτύριο του Αγίου Προκοπίου – 25 Ιουνίου 1810
Ο Προκόπιος σύρθηκε με χλευασμούς στον τόπο της εκτέλεσης. Οι δήμιοι δίστασαν να τον εκτελέσουν βλέποντας τη χαρά και τη γαλήνη με την οποία βάδιζε προς το μαρτύριο. Τελικά, τον αποκεφάλισε ένας αρνησίχριστος που εκτελούσε χρέη δημίου. Το μαρτύριό του έγινε το Σάββατο 25 Ιουνίου 1810 στη Σμύρνη.
Ο Άγιος Προκόπιος – Προστάτης των μετανοούντων και των πνευματικά ταλαιπωρημένων
Ο βίος του Αγίου Προκοπίου αναδεικνύει το απύθμενο βάθος του θείου ελέους. Παρά την πτώση του, δεν έμεινε αιχμάλωτος της ντροπής. Αντίθετα, αναστήθηκε πνευματικά με την εξομολόγηση, τη μετάνοια και την ομολογία, καθιστάμενος νέος ήρωας της πίστεως.