Άγιος Προκόπιος ο Μεγαλομάρτυς

Βίος και καταγωγή του Αγίου Προκοπίου

Ο Άγιος Προκόπιος γεννήθηκε και μεγάλωσε στα Ιεροσόλυμα κατά τη διάρκεια της βασιλείας του αυτοκράτορα Διοκλητιανού (περ. 290 μ.Χ.). Ο πατέρας του Χριστοφόρος ήταν ευσεβής χριστιανός, σε αντίθεση με τη μητέρα του Θεοδοσία, η οποία ήταν ειδωλολάτρισσα.

Μετά τον θάνατο του πατέρα του, η μητέρα του τον έφερε στον αυτοκράτορα, ο οποίος τον διόρισε διοικητή στην Αλεξάνδρεια και του ανέθεσε την καταδίωξη των χριστιανών.

Θαυμαστή μεταστροφή στην πίστη του Χριστού

Κατά τη διάρκεια της πορείας του προς την Αλεξάνδρεια, ο Άγιος Προκόπιος είδε όραμα με ουράνια φωνή και φωτεινό Σταυρό. Η φωνή αποκάλυψε: «Ἐγὼ εἶμαι ὁ Ἐσταυρωμένος Υἱὸς τοῦ Θεοῦ». Ο Προκόπιος πίστεψε αμέσως και βαπτίστηκε χριστιανός.

Μετά την επιστροφή του, η μητέρα του προσπάθησε να τον επαναφέρει στην ειδωλολατρία. Όταν διαπίστωσε πως είχε αλλαξοπιστήσει, τον κατέδωσε στον αυτοκράτορα.

Φρικτά βασανιστήρια και μαρτύριο

Ο Προκόπιος οδηγήθηκε στον ηγεμόνα της Καισάρειας, Ουλκίο, ο οποίος τον υπέβαλε σε φρικτά βασανιστήρια. Με τη χάρη του Θεού όμως θεραπευόταν θαυματουργικά. Στο ναό των ειδώλων, ο Άγιος με προσευχή κατέστρεψε τα αγάλματα. Το γεγονός αυτό προκάλεσε το μαζικό εκχριστιανισμό πολλών, μεταξύ αυτών και της μητέρας του Θεοδοσίας.

Τελικά, διατάχθηκε ο αποκεφαλισμός του και έτσι ο Άγιος Προκόπιος παρέλαβε το στεφάνι της αιώνιας δόξας.

Τιμάται στις 8 Ιουλίου από την Ορθόδοξη Εκκλησία

Η Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις 8 Ιουλίου, τιμώντας τον αγώνα του για την πίστη και την ακλόνητη σταθερότητά του μπροστά στον θάνατο.

Άγιος Προκόπιος: Ο μεγαλομάρτυρας αθλητής του Χριστού — Άγιος Προκόπιος

Λειτουργικά κείμενα

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Ἀγρευθεῖς οὐρανόθεν πρὸς τὴν εὐσέβειαν, κατηκολούθησας χαίρων ὥσπερ ὁ Παῦλος Χριστῷ, τῶν Μαρτύρων καλλονὴ Μάρτυς Προκόπιε, ὅθεν δυνάμει τοῦ Σταυροῦ, ἀριστεύσας εὐκλεῶς, κατήσχυνας τὸν Βελίαρ, οὐ τῆς κακίας ἄτρωτους, σῷζε τοὺς πόθω σὲ γεραίροντας.

Κοντάκιον
Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν.
Τῷ ζήλῳ Χριστοῦ, τῷ θείῳ πυρπολούμενος, καὶ ἐν τῷ Σταυρῷ, τῷ τιμίῳ φρουρούμενος, τῶν ἐχθρῶν τὸ φρύαγμα, καὶ τὰ θράση καθεῖλες Προκόπιε, καὶ τὴν σεπτὴν Ἐκκλησίαν ὕψωσας, τῇ πίστει προκόπτων, καὶ φωτίζων ἡμᾶς.

Μεγαλυνάριον
Κλήσει οὐρανίῳ ἀκολουθῶν, φερωνύμως Μάρτυς, καὶ προκόπτων ἀθλητικῶς, σύμμορφος ἐδείχθης, τοῦ σοὶ καθαροθέντος, Προκόπιε θεόφρον, ἀθλήσας ἄριστα.

Ὁ Οἶκος
Στόμα συνέσεώς μοι παράσχου ὁ προάναρχος Λόγος, βουλομένῳ ὑμνεῖν τὸν σὸν ὁπλίτην Προκόπιον· ἔχεις γὰρ πλοῦτον τῆς εὐσπλαγχνίας, ἐν ἀπείρῳ Χριστέ μου πελάγει τῶν σῶν κριμάτων, ἵνα κἀγὼ τῆς ψυχῆς τὸ ζοφῶδες καθαρθῶ, τοῦ νοῦ δὲ πᾶσαν κηλῖδα ἀποσμήξας, καὶ ναὸς ἁγιάσματος τοῖς θείοις ἔργοις γενόμενος, ἐπάξια μέλψω τῷ Μάρτυρι, ὃς τὴν σεπτὴν Ἐκκλησίαν ὕψωσε, τῇ πίστει προκόπτων καὶ φωτίζων ἡμᾶς.

Κάθισμα
Ἦχος α’. Τὸν τάφον σου Σωτὴρ
Τὸν Παῦλον ὡς τὸ πρίν, ὁ Χριστὸς οὐρανόθεν, Προκόπιε σοφέ, σὲ καλεῖ πρὸς τὴν πίστιν, τὸ κάλλος τὸ ἔνθεον, προειδὼς τῆς καρδίας σου· ὅθεν ἤθλησας, ἀνδρειοτάτως κηρύττων, τὰ παθήματα, καὶ τὴν αὐτοῦ πρὸς ἀνθρώπους, παμμάκαρ ἐπέλευσιν.