Ορθοδοξία

Αγιότητα χωρίς…μετάνοια

Αγιότητα χωρίς...μετάνοια

Αρχιμανδρίτης Παύλος Παπαδόπουλος:
Αγιότητα χωρίς μετάνοια, προσευχή, ταπείνωση, άσκηση και Μυστηριακή ζωή δεν μπορεί να υπάρξει.

Το να μιλά κάποιος περί αγιότητας χωρίς να αναφέρεται στην πρόταση ζωής της Εκκλησίας μας είναι παραπλανητικό, πονηρό και πρόστυχο.

Πολλοί προσπαθούν να πλασάρουν μία “αγιότητα” που δεν στοιχίζει τίποτα, που δεν περιέχει την χαρμολύπη της μετάνοιας, που δεν ανθίζει μέσα στην άσκηση, που δεν βιώνεται μέσα στα Μυστήρια. Πλασάρουν μία “αγιότητα” που οριοθετείται σε καλές ανθρωπιστικές πράξεις, θεοποιώντας τον έρωτα και την αγάπη.
Και εδώ κρύβεται η παγίδα τους.

Ο Θεός των Αγίων, μας σώζει. Ο Θεός της Εκκλησίας, μας σώζει. Δεν μας σώζει η αγάπη και ο έρωτας, ούτε οι καλές πράξεις, ούτε η ηρεμία και η καλοσύνη.
Ο Θεός μας σώζει, που είναι και έρωτας και αγάπη και ηρεμία και καλοσύνη και ειρήνη όμως και πολλά πολλά ακόμη.

Για να αποκτήσεις σχέση με τον Θεό χρειάζεται να αφήσεις στην άκρη το “εγώ” σου, τον τρόπο σκέψης σου, τις γνώσεις σου, τα πάθη σου.

Ναι, ο Θεός θέλει ζηλωτές.
Ανθρώπους που Τον ποθούν όσο τίποτα στον κόσμο αυτό.
Ανθρώπους που Τον τοποθετούν πάνω απ’ όλους και απ’ όλα.
Ανθρώπους που είναι έτοιμοι όχι να Τον υπερασπιστούν κοσμικά αλλά να συσταυρωθούν μαζί Του χάνοντας τα πάντα!
Ανθρώπους που θα Τον ακολουθήσουν στα έσχατα της ταπείνωσής Του, στα βάθη της ακακίας Του, στα πέρατα της ανυπαρξίας Του, στα άκρα της αγάπης Του, στο ύψος του σταυρού Του. Όλα έχουν αναφορά Αυτόν. Τον Χριστό. Όχι απλά την διδασκαλία Του, αλλά το ίδιο το πρόσωπό Του.

Αγιότητα είναι η Χάρις Του που αγγίζει τους ιδρώτες μας και τους κάνει μύρο, που αγγίζει την καρδιά μας και την κάνει Ναό, που ανασταίνει την ζωή μας, που θανατώνει τα πάθη μας, που δακρύζει μέσα στο σκοτάδι, που ειρηνεύει πάνω στον σταυρό, που αναπαύεται μέσα στο άσημο, που λευτερώνεται από τον καθωσπρεπισμό, που ανατέλλει μέσα στα Μυστήρια.

Αγιότητα όμως δεν είναι κάτι το αόριστο και γενικό!
Η αγιότητα μπορεί να υπάρξει εφ’ όσον υπάρχει πρόσωπο.
Στο πρόσωπο κάποιου ανθρώπου υφίσταται η αγιότητα!
Δεν είναι η αγιότητα μία δύναμη που κινείται γενικά μέσα στην ιστορία· αλλά το πρόσωπο του Θεανθρώπου που κοινωνείται από συγκεκριμένα πρόσωπα.

Η αγιότητα ψάχνει την σάρκα και το αίμα μας, το κορμί μας, την ψυχή μας, το πνεύμα μας, το νου μας…
Ο Χριστός δηλαδή ψάχνει τον καθένα μας. Ψάχνει την ευκαιρία να μας κάνει ένα μαζί Του· ένα, όπως ο άνθρωπος είναι μία ψυχή και ένα σώμα, ως μία ύπαρξη αλλά ταυτόχρονα ως δύο στοιχεία ασύγχυστα αλλά και αχώριστα.

Όλος ο άνθρωπος αγιάζεται. Δεν μπορεί να αγιάσει η ψυχή χωρίς το σώμα ή το σώμα χωρίς την ψυχή.
Δεν μπορεί να αγιάσει ο άνθρωπος χωρίς Χριστό. Χωρίς τον Χριστό των Αγίων Πατέρων. Χωρίς τον Χριστό της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Και το τονίζουμε αυτό διότι υπάρχουν κι άλλοι “χριστοί”, οι “χριστοί” των αιρετικών, των πλανεμένων, των μετρίων και χλιαρών που διαστρέφουν το πρόσωπο του Σωτήρος Χριστού, που διαστρέφουν εμπαθώς και με σκοπιμότητα την Αλήθεια.

Εκτός Εκκλησίας δεν υπάρχει αγιότητα.
Άρα όποιος μιλά ή υπαινίσσεται κάτι τέτοιο είναι πλανεμένος, αιρετικός και επικίνδυνος.
Χωρίς ο άνθρωπος να βιώνει την Αλήθεια (που υπάρχει μόνο στην Ορθόδοξη Εκκλησία) δεν μπορεί να αγιάσει. Διότι χωρίς την Αλήθεια δεν μπορεί να γευτεί της Χάριτος. Και χωρίς την Χάρη Του δεν μπορεί ο άνθρωπος να καθαρθεί, να φωτιστεί, να αγιαστεί.

Κανείς άγιος δεν υπάρχει εκτός Εκκλησίας.
Καλοί άνθρωποι υπάρχουν· όχι όμως Άγιοι.

Μπορεί η Χάρις του Θεού να ενεργεί και εκτός Εκκλησίας και εκτάκτως να ενεργεί και στις ζωές διαφόρων ανθρώπων. Όμως άλλο αυτό και άλλο η αγιότητα ενός συγκεκριμένου ανθρωπίνου προσώπου που ενώθηκε Μυστηριακά με τον Χριστό και πλέον ζει μέσα στην Χάρη Του· σαρκώνοντας στο πρόσωπό του τον ευαγγελικό λόγο, κατα μίμηση Χριστού.

Όχι, δεν θέλουμε να βάλουμε ταμπέλες στην αγιότητα.
Θέλουμε όμως να προφυλάξουμε όλους εκείνους που παρασέρνονται από διάφορους καιροσκόπους που προσπαθήσουν να πλασάρουν την “αγιότητα του καναπέ” εκτός Εκκλησίας.

Πώς θα τους καταλάβετε αυτούς;
Θα δείτε ότι ποτέ δεν χρησιμοποιούν ή προβάλουν σε ομιλίες τους ή γραπτά τους, τους όρους: “Εκκλησία, μετάνοια, εξομολόγηση, αμαρτία, πνευματική πατρότητα, αρετή, εκκλησιασμός, νηστεία” κ.α. Από την άλλη μιλούν αόριστα περί αγάπης και συγχωρετικότητας, περί ακακίας και προσευχής (γενικά και αόριστα), περί καλών πράξεων, περί ελπίδος και χαράς κτλ.


Πάντα καταλήγουν “σε σκέφτομαι, προσεύχομαι για σένα, σε νοιάζομαι, σε αγαπώ, σε συγχωρώ, σε αποδέχομαι”, ώστε ο “πιστός-αναγνώστης” να προσωποποιεί το καλό, το αγαθό, το θεόσταλτο στο πρόσωπό του ομιλητή. Πάντα υπάρχει μία αυτοπροβολή του ιδίου ή μία ψευτοταπεινοσχημία ώστε να γίνει συμπαθής μέσα από την κλάψα του. Πουθενά όμως δεν υπάρχει μετάνοια.


Λέει: “Είμαι μπερδεμένος, είμαι διαφορετικός κ.α. αλλά δεν θέλω να ξεμπερδέψω την ζωή μου, δεν θέλω να αλλάξω…μου αρέσω”. Μα αυτή η ομολογία δεν λέει κάτι. Αντιθέτως δείχνει την αμετανοησία του ανθρώπου. Και ακριβώς επειδή υπάρχει αμετανοησία θέλει και άλλους να τους οδηγήσει σε μία αμνήστευση των δικών τους αμαρτιών. Κι έτσι γίνεται αγαπητός, γίνεται ο καλός της υπόθεσης…γίνεται ο άνθρωπος του Θεού που δεν έχει σχέση με την “κακιά Εκκλησία”, είναι αυτός που “καταλαβαίνει και συμπάσχει”.
Όπως δηλαδή μιλούν και κινούνται οι Προτεστάντες.
Πουθενά τα Μυστήρια, πουθενά η υπακοή στην Εκκλησία, πουθενά η πνευματική πατρότητα, η νηστεία, η προσευχή (απόδειπνο, χαιρετισμοί της Παναγίας, εκκλησιασμός).

Εύχομαι ο Θεός όλους να μας σκέπει και να μας φωτίζει ώστε να καταλαβαίνουμε τις παγίδες του διαβόλου που θέλει με διάφορους τρόπους να μας βγάλει εκτός της Εκκλησίας Του. Διότι αυτό είναι το μεγαλύτερο κατόρθωμά του. Δεν είναι να μας ρίξει σε κάποια αμαρτία, αλλά να μας βγάλει εκτός Εκκλησίας. Διότι και μέσα στην αμαρτία να ζούμε, όταν είμαστε μέσα στην Εκκλησία έχουμε ελπίδα σωτηρίας· όταν όμως ζούμε εκτός Εκκλησίας ακόμα και καλοί και ενάρετοι να είμαστε, δυστυχώς σωτηρία δεν μπορεί να υπάρξει για εμάς, διότι ζούμε χωρίς την Αλήθεια, χωρίς τα Μυστήρια, χωρίς την Αγάπη, χωρίς το Φως, χωρίς τον πραγματικό Χριστό. Ζούμε απλά με υποκατάστατα που έχουμε δημιουργήσει οι ίδιοι, επειδή δεν θέλουμε να δούμε κατάματα την κατάντια μας, επειδή δεν θέλουμε να παραδεχτούμε τα λάθη μας, τα πάθη μας, τις εμμονές μας…επειδή δεν μετανοούμε, επειδή δεν θέλουμε να ξεβολευτούμε για τίποτα και κανέναν, εδικά για τον Θεό.

Αντιθέτως χρησιμοποιούν τον Θεό για να βολευτούν περισσότερο μέσα στην δόξα και το χρήμα και ότι άλλο ποθούν.

Όταν λοιπόν τα ακούνε όλα αυτά κάποιοι οπαδοί των πλανεμένων (και επειδή δεν έχουνε επιχειρήματα) λένε το “αγαπάτε αλλήλους” και το “μη κρίνετε ίνα μη κριθήτε”. Πιπιλίζουν χωρίς να κατανοούν ούτε αυτά τα λόγια, διότι δεν θέλουν να ακούσουν την αλήθεια. Τους πονά η αλήθεια και γι’αυτό την απαξιώνουν και την βγάζουν εμπαθή και ψευδή.


Η πραγματικότητα όμως είναι ότι η αλήθεια αυτή που λέγεται δεν είναι από κακία αλλά γεμάτη πόνο και αγωνία· ούτε είναι κατάκριση και έλλειψη αγάπης. Δεν είναι κατάκριση όταν βλέπεις το κακό και το ελέγχεις, ειδικά όταν βλέπεις τον κίνδυνο να υπάρξουν σχίσματα και διαιρέσεις, ειδικά όταν βλέπεις την πονηρία των προβατόσχημων λύκων που θέλουνε να μπούνε ανάμεσα στα πρόβατα και να τα θανατώσουν. Από πραγματική αγάπη μιλάς και προειδοποιείς, συμβουλεύεις και φανερώνεις πρόσωπα και καταστάσεις.

Αλίμονο εάν κάποιος πατέρας δεν νουθετούσε το παιδί του όταν το έβλεπε να χάνεται. Αλίμονο στον πνευματικό πατέρα να βλέπει τα τέκνα του να χάνουνε τον δρόμο τους ακολουθώντας πλανεμένους ανθρώπους. Αλίμονο εάν βλέπεις κάποιον πλανεμένο και δεν προσπαθείς έστω για λίγο να τον συνεφέρεις.

Διότι όντως είναι κρίμα. Είναι κρίμα να χαθεί έστω και ένας…

Από κει και πέρα ο καθένας ας επιλέξει, ας ακολουθήσει και ας ζήσει όπως θέλει. Ο καθένας είναι άξιος των επιλογών του. Και βάση αυτών των επιλογών ζωής θα σταθεί μπροστά στον Κύριο.

Αρχιμανδρίτης Παύλος Παπαδόπουλος