Γερόντισσα Σωφρονία: Οἱ περισσότεροι ὄχι μόνο ἐκτός Ἐκκλησίας, ἀλλά καί ἐντός ἀγνοοῦν ὅτι ἡ 1η Σεπτεμβρίου εἶναι ἡ ἀρχή τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους. Πρωτοχρονιά γιά τήν ὀρθόδοξη ἐκκλησία εἶναι ἡ 1η Σεπτεμβρίου κάθε ἔτους ἤ ἀλλιῶς «Ἀρχή τῆς Ἰνδίκτου». Ἡ Πρωτοχρονιά τῆς 1ης Ἰανουαρίου ἔχει Ρωμαϊκή προέλευση καί ἤρθε στήν Ὀρθόδοξη Ἀνατολή κατά τά νεότερα χρόνια.
Ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης μᾶς ἀναφέρει τρεῖς λόγους γιά τούς ὁποίους ἡ Ἐκκλησία μας ἑορτάζει τήν 1η Σεπτεμβρίου: «Πρῶτον ἐπειδή κατά τούς παλαιούς χρόνους ἐτιμᾶτο ὡς ἀρχή τοῦ ἔτους μιά καί στά λατινικά Ἰνδικτίων θά πεῖ ὁρισμός. Δεύτερον ἐπειδή κατά τή σημερινή ἡμέρα πῆγε ὁ Κύριος μας μέσα στή Συναγωγή τῶν Ἰουδαίων καί δόθηκε σέ Αὐτόν τό βιβλίο τοῦ Προφήτου Ἡσαΐου καθώς γράφει ὁ Εὐαγγελιστής Λουκᾶς.
Καί τρίτη αἰτία εἶναι διαμέσου τῆς ὑμνωδίας νά γίνει ὁ Θεός ἵλεως σέ μᾶς, νά εὐλογήσει τό νέο χρόνο, νά χαρίσει σέ μας γαλήνη καί χαρά. Νά φωτίσει τή διάνοιά μας ἔτσι ὥστε νά περάσουμε τό χρόνο μέ καθαρή συνείδηση, εὐγνωμονώντας τό Θεό γιά τά ἀγαθά Του καί φυλάντοντας τίς ἐντολές Του νά τύχουμε τῆς αἰωνίου ζωῆς.
Ἐπειδή ὁ ἄνθρωπος ἐκ τῆς φύσεώς του ἔχει ἀνάγκη νά βάζει μιά καινούργια ἀρχή ἔτσι ἡ Ἐκκλησία μας μέ τίς ὄμορφες παιδαγωγικές της μεθόδους μᾶς εἰσάγει καί πάλι ἀπό τήν κουραστική καί λίγο χαλαρή περίοδο τοῦ καλοκαιριοῦ στό πνευματικό σχολεῖο.
Μέ τήν ἀρχή τῆς Ἰνδίκτου καί μέ τή βοήθεια τῶν ὑπέροχων ὔμνων τῆς σημερινῆς ἡμέρας μᾶς δίνεται ἡ εὐκαιρία νά ἑορτάσουμε αὐτό τό γεγονός ὁ καθένας μας μέσα στήν ψυχή του καί στήν προσωπική του ζωή. Ὅλα τά πάντα μέσα στήν Ἐκκλησία ἔχουν σκοπό τή σωτηρία μας, ἡ ὁποία ὅμως δέν ἐπιτυγχάνεται μέ μαγικό καί αὐτόματο τρόπο, ἀλλά μέ τόν ἀγώνα καί τίς ἀποφάσεις μας τίς ὁποῖες εὐλογεῖ ὁ Θεός μέ τή Θεία χάρη πού μᾶς στέλνει μέσα ἀπό τά μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας μας.
Ἡ 1η Σεπτεμβρίου εἶναι μιά εὐκαιρία νά κάνουμε μιά αὐτοκριτική γιά νά δοῦμε τά λάθη, τίς παραλείψεις μας, τόν κρυμμένο ἴσως ἐγωισμό μας πίσω ἀπό προφάσεις καί γενικά νά ἀξιολογήσουμε τί πῆγε καλά καί τί λάθος. Καί ὅσα καταφέραμε μέ ἀγῶνα νά τά κρατήσουμε καί ὅσες ἀστοχίες εἴχαμε νά τίς διορθώσουμε καί νά προσπαθήσουμε νά μήν τίς ἐπαναλάβουμε.
Ἀγαπήσαμε ὅσο ἔπρεπε;; Σιωπήσαμε ὅταν ἔπρεπε; Μιλήσαμε ἐπίσης ὅταν ἔπρεπε; Νηστεύσαμε; Προσευχηθήκαμε; Μήπως εἴπαμε ψέματα στό Θεό καί στόν ἑαυτό μας; Κοπιάσαμε ὅσο μπορούσαμε ἤ φανήκαμε ἀμελεῖς στά πνευματικά μας καθήκοντα; Μήπως ἡ διάθεσή μας εἶναι γεμάτη ἐγωισμό καί κατάκριση γιά τούς ἄλλους; Μήπως ἡ ψυχή μας δέν εἶναι εὔπλαστη ἀλλά σκληρή χωρίς ἴχνος μετάνοιας;
Εἶναι λυπηρό νά περνοῦν τά χρόνια μας καί νά μένουμε στάσιμοι στά ἴδια πάθη, μέ τίς ἴδιες ψυχοφθόρες σχέσεις κολλημένοι σέ λάθος ἰδέες καί πράγματα. Ἡ σημερινή ἡμέρα εἶναι μιά προτροπή νά ἐκτιναχθοῦμε πρός τά μπροστά ξεχνώντας τό παρελθόν καί προχωρώντας μέ προσευχή καί νέες ἀποφάσεις! Μικρές μικρές νίκες στήν καθημερινή ζωή ὁ καθένας στό δικό του προσωπικό ἀγώνα θά φέρουν μεγάλα θαυμαστά ἀποτελέσματα!
Τά χρόνια περνοῦν γρήγορα καί χθές ἤμασταν 30 καί αὔριο ξαφνικά σάν μιά μέρα θά δοῦμε νά εἴμαστε 40, 50… Ἔχουμε δεῖ ὅλα αὐτά τά χρόνια μιάν πνευματική ἀλλοίωση ; Ἤ βλέπουμε μιάν ἀλλοίωση πρός τό κακό; Μάθαμε νά κοιτοῦμε ἀληθινά τόν ἑαυτό μας, νά προσευχόμαστε μέ εἰλικρίνεια καί ἠρεμία -καί ὄχι μέ νευρωτικό ἄγχος-καί νά παίρνουμε δύναμη ἀπό τήν προσευχή μας;
Μάθαμε ὅτι ἐκκλησία εἶναι τά μυστήρια;
Ἡ ἐξομολόγηση, ἡ Θεία Κοινωνία, ὁ ἐκκλησιασμός καί ἡ κατανόηση τῶν Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν;
Μάθαμε νά διαβάζουμε πνευματικά βιβλία καί νά προσευχόμαστε;
Αὐτά εἶναι τά μαθηματικά τῆς Ὀρθοδοξίας.
Τά ἀξιώματα θά λέγαμε. Δέν ἀλλάζουν.
Εἶναι οἱ δρόμοι πρός τήν αἰώνια ζωή, πρός τήν ἁγιότητα.
Ἄς εὐχηθοῦμε ὄχι μόνο σήμερα ἀλλά καί κάθε μέρα καί κάθε μῆνα θά βάζουμε ἀρχή μετανοίας γιά μιά καρποφόρα πνευματική ζωή!
Ἀμήν!
Γερόντισσα Σωφρονία
Ηγουμένη Ιεράς Μονής Αγίας Τριάδος Ακράτας