ΟΡΘΟΔΟΞΑ ΘΕΜΑΤΑ

Η Κυριακή των Βαΐων 2025: Τα ξεχωριστά έθιμα της Ορθοδοξίας

Κυριακή των Βαΐων 2022: Έθιμα - παραδόσεις - συμβολισμοί - τα βάγια - το ψάρι που τρώμε

Η Κυριακή των Βαΐων είναι μια από τις πιο σημαντικές ημέρες της Ορθόδοξης Χριστιανικής πίστης. Τη γιορτάζουμε την τελευταία Κυριακή πριν τη Μεγάλη Εβδομάδα και είναι αφιερωμένη στη θριαμβευτική είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα. Σύμφωνα με το Ευαγγέλιο, ο Χριστός εισέρχεται στην πόλη πάνω σε ένα ταπεινό πουλάρι (πουλάρι όνου) και ο λαός Τον υποδέχεται με κλαδιά από φοίνικες, ψάλλοντας «Ωσαννά, ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου».

Τι συμβολίζουν τα βάγια;

Τα βάγια είναι κλαδιά από φοίνικες, δάφνες ή άλλα φυτά που θεωρούνται «νικητήρια». Συμβολίζουν τη νίκη του Χριστού κατά του θανάτου και του κακού και την πνευματική μας προσδοκία για Ανάσταση και ζωή αιώνια. Γι’ αυτό, η Εκκλησία έχει καθιερώσει από τον 9ο αιώνα τη διανομή βάγια στους πιστούς μετά τη Θεία Λειτουργία.

Έθιμα της Κυριακής των Βαΐων στην Ελλάδα

Σύμφωνα με την παράδοση, την ημέρα αυτή όλοι οι ναοί στολίζονται με βάγια, ενώ οι ιερείς μοιράζουν στους πιστούς σταυρούς από πλεγμένα βάγια. Οι σταυροί αυτοί τοποθετούνται στα εικονίσματα ή σε άλλα σημεία του σπιτιού για ευλογία και προστασία.

Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, υπάρχουν τοπικά έθιμα που σχετίζονται με τα βάγια. Για παράδειγμα:

  • Στη Λέσβο, τα παιδιά στόλιζαν κλαδιά δάφνης και τα πρόσφεραν από σπίτι σε σπίτι, διώχνοντας τα κακά πνεύματα.

  • Στην Ανατολική Ρωμυλία, τα κορίτσια έφτιαχναν στεφάνια από βάγια και τα έριχναν στο νερό, ως σύμβολο καλής τύχης.

  • Στην Τήνο, τα παιδιά κρατούσαν «αργινάρες», ξύλινες ή μεταλλικές ροκάνες, και προκαλούσαν θόρυβο στους δρόμους για να διώξουν το κακό.

Τα βάγια και η δύναμη τους στη λαϊκή παράδοση

Η λαϊκή πίστη απέδιδε στα βάγια θεραπευτική και προστατευτική δύναμη. Μετά τη λειτουργία, οι πιστοί τα περνούσαν πάνω από δέντρα, φυτά, ζώα, ακόμα και αντικείμενα, για να μεταφέρουν ευλογία και να αποτρέψουν κάθε κακό. Υπήρχε μάλιστα και το έθιμο του «βαγιοχτυπήματος», όπου γυναίκες και παιδιά χτυπιούνταν ελαφρώς με τα βάγια, λέγοντας ευχές για υγεία και καλοτυχία.

Το ψάρι στο τραπέζι της Κυριακής των Βαΐων

Αν και η Κυριακή των Βαΐων ανήκει στη Σαρακοστή, η Εκκλησία κάνει εξαίρεση και επιτρέπει την κατανάλωση ψαριού. Γι’ αυτό και οι περισσότεροι πιστοί τρώνε ψάρι την ημέρα αυτή, σε ένδειξη χαράς για τη μεγάλη γιορτή.

Το θεολογικό μήνυμα της Κυριακής των Βαΐων

Ο Χριστός, αν και Τον υποδέχτηκαν με τιμές, δεν παρέμεινε στην πρόσκαιρη δόξα. Προχώρησε προς τον Σταυρό, γνωρίζοντας πως η θυσία Του θα έφερνε τη σωτηρία του κόσμου. Η είσοδός Του στα Ιεροσόλυμα ήταν η αρχή του Πάθους Του, αλλά και η αρχή της ελπίδας για την Ανάσταση.

©orthodoxia.online