Τη Δευτέρα, 7 Απριλίου 2025, το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων γιόρτασε τη θεομητορική γιορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου.
Κατά τη διάρκεια αυτής της γιορτής, η Εκκλησία θυμάται το γεγονός ότι ο Αρχάγγελος Γαβριήλ, ο οποίος είχε εμφανιστεί και σε γεγονότα της Παλαιάς Διαθήκης ως άγγελος του Παντοδύναμου Θεού, επισκέφθηκε τη νεαρή Μαριάμ στη Ναζαρέτ και της ανήγγειλε ότι, με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, θα κυοφορήσει τον Υιό του Θεού, τον αναμενόμενο Μεσσία. Τότε η Μαρία, παρόλο που ένιωσε απορία και φόβο, απάντησε: «Ιδού η δούλη του Κυρίου, ας γίνει σε μένα όπως μου είπες» (Λουκ. 1,26), δείχνοντας το άγιο παράδειγμα της ταπείνωσης και της υπακοής. Με αυτόν τον τρόπο νικήθηκε το φρόνημα και το αμάρτημα της πρώτης Εύας και άνοιξε ο δρόμος για τη σάρκωση του Υιού του Θεού, σύμφωνα με το θείο σχέδιο για την αναγέννηση και τη σωτηρία του ανθρώπινου γένους.
Έτσι, η Μαρία έδειξε στον κόσμο ότι πράγματι είναι η κεχαριτωμένη Παρθένος, για την οποία είχε προφητεύσει ο Προφήτης Ησαΐας: «Ιδού, η Παρθένος θα συλλάβει και θα γεννήσει υιό, και θα καλέσεις το όνομά του Εμμανουήλ» (Ησ. 7,14).
Η γιορτή αυτή αποτελεί σταθμό στην ανθρώπινη ιστορία και αγκαλιάζει ολόκληρη την ανθρωπότητα, γιατί η Παναγία με την ταπείνωσή της καλεί όλους τους ανθρώπους να γνωρίσουν τον Υιό της, τον Χριστό, και έτσι γίνεται τιμιότερη από τα Χερουβείμ και ενδοξότερη από τα Σεραφείμ.
Αυτόν τον παγκόσμιο χαρακτήρα είχε και η γιορτή του Ευαγγελισμού στο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Προσκύνημα του Ευαγγελισμού στην πόλη της Ναζαρέτ, στο βόρειο Ισραήλ, στην Ιερά Μητρόπολη Ναζαρέτ.
Εκεί μετέβη ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων κ. Θεόφιλος, συνοδευόμενος από την τιμημένη συνοδεία του. Στον Πατριάρχη επιφυλάχθηκε θερμή υποδοχή από τον Μητροπολίτη Ναζαρέτ κ. Κυριακό, με επικεφαλής το Σώμα των Προσκόπων που συνόδευσε την πομπή από τη Μητρόπολη έως τον ακριβή τόπο του Ευαγγελισμού, όπου βρίσκεται και ο Ναός του Ευαγγελισμού.
Ακολούθησε η Θεία Λειτουργία στον υπαίθριο χώρο του Ναού, προεξάρχοντος του Πατριάρχου Ιεροσολύμων κ. Θεοφίλου. Συλλειτούργησαν μαζί του ο Μητροπολίτης Ναζαρέτ κ. Κυριακός, ο Μητροπολίτης Καπιτωλιάδος κ. Ησύχιος και ο Αρχιεπίσκοπος Ιόππης κ. Δαμασκηνός, μαζί με Ιερομονάχους του Παναγίου Τάφου, όπως τον Πρωτοκαμαράση Αρχιμανδρίτη π. Νεκτάριο, τους Αρχιμανδρίτες π. Λεόντιο, π. Σιλουανό και π. Χριστόδουλο, τον εκπρόσωπο του Πατριαρχείου Μόσχας Αρχιμανδρίτη π. Βασιανό, Αραβόφωνους Ιερείς από την περιοχή της Ναζαρέτ και της Άκκρας, Ιερείς από άλλες Ορθόδοξες Εκκλησίες, τον Αρχιδιάκονο π. Μάρκο και τους Ιεροδιακόνους π. Ευλόγιο και π. Συμεών.
Η Θεία Λειτουργία τελέστηκε με ψαλμωδίες στα ελληνικά από μέλη της Βυζαντινής Χορωδίας της Ιεράς Μητρόπολης Τρίκκης και στα αραβικά από τη χορωδία της Μητρόπολης Ναζαρέτ. Συμμετείχαν Ορθόδοξοι πιστοί και προσκυνητές, καθώς και σημαντικοί επίσημοι εκπρόσωποι, όπως ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας στα Ιεροσόλυμα κ. Δημήτριος Αγγελοσόπουλος, η Πρέσβης της Ελλάδας στο Ισραήλ κ. Μαρία Σολωμού, ο Επίτιμος Πρόξενος της Χάιφας κ. Κωνσταντίνος Ζηνοβίου, ο Πρέσβης της Ρωσίας στο Ισραήλ κ. Ανατόλιος Βίκτοροβ, εκπρόσωποι άλλων Εκκλησιών, δημοσιογράφοι και πλήθος πιστών από διάφορες περιοχές του Ισραήλ.
Κατά τη διάρκεια της Θείας Μετάληψης, ο Πατριάρχης κήρυξε τον θείο λόγο, τονίζοντας το βαθύ θεολογικό νόημα της εορτής του Ευαγγελισμού.
«Εν δε τω μηνί τω έκτω απεστάλη ο άγγελος Γαβριήλ υπό του Θεού εις πόλιν της Γαλιλαίας, η όνομα Ναζαρέτ, προς παρθένον Μαριάμ … και προς αυτήν είπε· χαίρε, κεχαριτωμένη· ο Κύριος μετά σου· ευλογημένη συ εν γυναιξίν … εύρες γαρ χάριν παρά τω Θεώ· και ιδού συλλήψη εν γαστρί και τέξη υιόν, και καλέσεις το όνομα αυτού ‘Ιησούν», (Πρβλ. Λουκ. 1, 26-31), λέγει ο Ευαγγελιστής Λουκάς.
Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί,
Ευλαβείς Χριστιανοί και προσκυνηταί,
Η Χάρις του Αγίου Πνεύματος και η Δύναμις του Υψίστου η επισκιάσασα την Παρθένον Μαριάμ εν τω Ιερώ τούτω τόπω της Αγιογραφικής πόλεως Ναζαρέτ συνήγαγε πάντας ημάς σήμερον εν μέσω της σκοτομαίνης της πολεμικής κρίσεως, αλλά και εν μέσω του σταδίου της Αγίας Νηστείας, ίνα εορτάσωμεν το μέγα της ευσεβείας μυστήριον, τουτέστιν την εκ των αγνών αιμάτων σάρκωσιν του Θεού Λόγου, ως κηρύττει ο θείος Παύλος λέγων: «και ομολογουμένως μέγα εστί το της ευσεβείας μυστήριον· Θεός εφανερώθη εν σαρκί, εδικαιώθη εν Πνεύματι, ώφθη αγγέλοις, εκηρύχθη εν έθνεσιν, επιστεύθη εν κόσμω, ανελήφθη εν δόξη», (Α’ Τιμ. 3,16).
Το μέγα τούτο μυστήριον της ευσεβείας, της θείας δηλονότι οικονομίας η φανέρωσις εν τω κόσμω, μαρτυρείται υπό του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου εν τω Ευαγγελίω αυτού λέγοντος: «εν αρχή ην ο Λόγος και ο Λόγος ην προς τον Θεόν και Θεός ην ο Λόγος», (Ιωάν. 1,1) «και ο Λόγος σαρξ εγένετο και εσκήνωσεν εν ημίν, και εθεασάμεθα την δόξαν αυτού», (Ιωάν. 1,14).
Κατά τον Άγιον Κύριλλον Αλεξανδρείας «ο Λόγος σαρξ εγένετο» σημαίνει ότι «ο Λόγος άνθρωπος εγένετο», αποτελούμενος από σώμα και ψυχήν, ως λέγει η Αγία Γραφή: «και έπλασεν ο Θεός τον άνθρωπον, χούν από της γης, και ενεφύσησεν εις το πρόσωπον αυτού πνοήν ζωής, και εγένετο ο άνθρωπος εις ψυχήν ζώσαν», (Γεν. 2,7). Επειδή δε διά την παράβασιν εκολάζετο, τότε το «γη ει και εις γην απελεύση» δικαίως ακούων απεγυμνώθη της χάριτος· απανίστατο της γηίνης σαρκός η πνοή της ζωής, τουτέστιν το Πνεύμα του λέγοντος «εγώ ειμι η ζωή» και πίπτει το ζώον εις θάνατον διά μόνης της σαρκός, σωζομένης εν αθανασία της ψυχής, επεί και προς μόνην είρητο την σάρκα «γη ει και εις γην απελεύση».
Και αναλυτικώτερον· επειδή (ο Αδάμ) ετιμωρήθη εξαιτίας της παραβάσεως (της εντολής), δικαίως ούτος ήκουσε «γη ει και εις γην απελεύση» και ούτως ακούων απεστερήθη της Χάριτος. Η πνοή της ζωής, δηλαδή το Πνεύμα (του Θεού), το Οποίον λέγει «εγώ ειμι η ζωή» (Ιωάν. 14,6), απεχώρησεν από την γήινην σάρκα και η ζώσα ύπαρξις έπεσεν εις τον θάνατον διά μόνης της σαρκός. Η δε ψυχή διετηρήθη εν αθανασία, επειδή εις αυτήν μόνην την σάρκα ελέχθη «γη ει και εις γην απελεύση».
Αυτήν ακριβώς την σάρκα την πεσούσαν εις τον θάνατον, προσέλαβεν ο Θεός Λόγος εκ της Παρθένου Μαρίας και αφράστως την ήνωσεν μετά της ιδίας Αυτού σαρκός, τουτέστιν του Σώματος Αυτού, ο τα πάντα ζωογονών Θεός Λόγος, ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός. Διό και ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, εγκωμιάζων το «χαίρε Κεχαριτωμένη» του αγγέλου Γαβριήλ προς την Παρθένον Μαριάμ αναφωνεί λέγων: «Χαίροις ω Κυρία Θεοτόκε, δι’ ης ημίν σωματούται ο ασώματος και άρχεται ο άναρχος και χωρείται ο αχώρητος. Χαίρε δι’ ης ημίν επέφανεν ο διά σπλάχνα ελέους διά τον άνθρωπον άνθρωπος γενόμενος, χαίροις, ω Κυρία Θεοτόκε, δι’ ης ο Υιός του Θεού και Λόγος, υιός ανθρώπου σωματικώς κατ’ ευδοκίαν άφραστον (=από θέλησιν) πέφηνε (φανερώθηκε).
Κατά δε τον Ανδρέα Κρήτης: «Σήμερον χαράς Ευαγγέλια· παρθενική πανήγυρις· τα κάτω τοις άνω συνάπτεται· ο Αδάμ καινουργείται· η Εύα της πρώτης λύπης ελευθερούται· και η σκηνή της καθ’ ημάς ουσίας, τη θεώσει του προσληφθέντος φυράματος, ναός Θεού κεχρημάτηκεν… Χαίρε Κεχαριτωμένη ο Κύριος μετά Σου· εξ ης η σωτηρία, Χριστός ο Θεός ημών, την καθ’ ημάς προσλαβόμενος φύσιν, προς Εαυτόν επανήγαγεν».
Εις τους υμνολογικούς τούτους λόγους του Αγίου Ανδρέου Κρήτης διατυπούται με σαφήνειαν και ακρίβειαν το κεκρυμμένον από των αιώνων εν τω Θεώ και υπό των Αγίων προφητών προκαταγγελθέν μυστήριον της θείας Οικονομίας, τουτέστιν του Ευαγγελισμού της Υπεραγίας Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας.
Ο σοφώτατος Παύλος λέγει: «εμοί τω ελαχιστοτέρω πάντων των αγίων εδόθη η χάρις αύτη, εν τοις έθνεσιν ευαγγελίσασθαι τον ανεξιχνίαστον πλούτον του Χριστού», (Εφ. 3,8). Και διερωτώμεθα, ποίος είναι ο ανεξιχνίαστος ούτος πλούτος του Χριστού;» (Εφ. 3,8)
Ο πλούτος ούτος του Χριστού, αγαπητοί μου αδελφοί, δεν είναι άλλο τι από το υπό του προφητάκτος Δαυίδ ευλογούμενον όνομα του Κυρίου και το ευαγγελιζόμενον Σωτήριον Αυτού», (Ψαλμ. 95,2). Το Δαυιτικόν τούτο παράγγελμα, το «σωτήριον», δηλονότι του Κυρίου, το οποίον δηλοί την άπειρον φιλανθρωπίαν και συγκατάβασιν του Θεού προς σωτηρίαν παντός του γένους των ανθρώπων εκηρύχθη και υπό των Αγίων Αποστόλων του Χριστού, (Πρβλ. Ματθ. 28,19).
Η δε άφατος συμβολή της Κεχαριτωμένης Παρθένου Μαρίας εις τον «ανεξιχνίαστον πλούτον του Χριστού», (Εφ. 3,8) οφείλεται απολύτως εις τον λόγον αυτής: «Ιδού η δούλη Κυρίου, γένοιτό μοι κατά το ρήμά σου», (Λουκ. 1,38), διά του οποίου ως γέγραπται, «εγνώρισε Κύριος το σωτήριον αυτού, εναντίον των εθνών απεκάλυψε την δικαιοσύνην αυτού», (Ψαλμ. 97,2). Αξιοσημείωτον εν προκειμένω ότι η σωτηρία του λαού του Θεού έχει μεγάλην σχέσιν με την δικαιοσύνην Αυτού. Και τούτο, διότι η μεν δικαιοσύνη του Θεού είναι η αιτία· η δε σωτηρία το αποτέλεσμα του λαού αυτού. «Ζητείτε δε πρώτον την βασιλείαν του Θεού και την δικαιοσύνην αυτού», (Ματθ. 6,33), λέγει Κύριος. «Ο Θεός το κρίμα σου τω βασιλεί δος, και την δικαιοσύνην σου τω υιώ του βασιλέως», (Ψαλμ. 71,1) λέγει ο ψαλμωδός.
Σήμερον άπασα η κτίσις, τα επίγεια και τα ουράνια αγάλλεται, διό και ημείς θυσίαν αινέσεως την θείαν και αναίμακτον προσηνέγκαμεν τω Αγίω Θεώ Λόγω τω εκ των αγνών αιμάτων της Παρθένου Μαρίας της Θεοτόκου δανεισαμένω σάρκα υπέρ της σωτηρίας ημών.
Παρακαλέσωμεν την τον Ευαγγελισμόν του Γαβριήλ δεξαμένην Υπερευλογημένην αειπάρθενον Μαρίαν την Θεοτόκον και Μητέρα του Θεού, ίνα ταίς πρεσβείαις τω Υιώ και Θεώ αυτής ειρηνεύση ο κόσμος και ιδιαιτέρως η δοκιμαζομένη περιοχή ημών. Και μετά του υμνωδού είπωμεν αυτή: «Ευσπλαγχνίας υπάρχουσα πηγή, συμπαθείας αξίωσον ημάς, Θεοτόκε· βλέψον εις λαόν τον αμαρτήσαντα, δείξον ως αεί την δυναστείαν σου· εις σε γαρ ελπίζοντες, το χαίρε βοώμέν σοι, ως ποτε ο Γαβριήλ, ο των ασωμάτων αρχιστράτηγος», αμήν έτη πολλά, ειρηνικά και ευλογημένον Πάσχα».
Στη συνέχεια, έγινε η λιτανεία της Ιερής Εικόνας γύρω από τον Ιερό Ναό και το Προσκύνημα, με επικεφαλής τους Προσκόπους και με τη συμμετοχή πολλών πιστών και όλων των κατοίκων της πόλης, ανεξάρτητα από τη θρησκεία ή το δόγμα τους, δείχνοντας έτσι το πόσο σημαντική και χαρούμενη ήταν αυτή η γιορτή, που αποτέλεσε σημείο ενότητας για όλους.
Το μεσημέρι, ο Μητροπολίτης Ναζαρέτ κ. Κυριακός παρέθεσε γεύμα προς τιμήν του Πατριάρχη, της συνοδείας του, του καθηγητή στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο και αρχαιολόγου κ. Γιόσεφ Πάτρικ, των επισήμων και άλλων καλεσμένων, σε εστιατόριο της πόλης.
Στο Θεομητορικό Μνήμα στη Γεθσημανή
Εκεί τελέστηκε η πανηγυρική Θεία Λειτουργία, προεξάρχοντος του Αρχιεπισκόπου Γεράσων κ. Θεοφάνους, ενώ προσευχόταν μαζί του και ο Ηγούμενος του Προσκυνήματος, Μητροπολίτης Ελενουπόλεως κ. Ιωακείμ. Συλλειτουργοί ήταν Αγιοταφίτες Ιερομόναχοι, όπως ο π. Διονύσιος, ο π. Αμφιλόχιος, ο π. Νικόδημος, οι Αραβόφωνοι ιερείς π. Χαράλαμπος και π. Νεκτάριος, ενώ έψαλλε ο Πρωτοψάλτης διάκονος π. Ευστάθιος μαζί με μοναχούς ψάλτες του Προσκυνήματος.
Παρόντες ήταν και πολλοί μοναχοί, μοναχές, ντόπιοι πιστοί και προσκυνητές, καθώς και η Γενική Γραμματέας του Απόδημου Ελληνισμού κα Μάιρα Μυρογιάννη, όλοι ζητώντας τις πρεσβείες και τη βοήθεια της Παναγίας στον πνευματικό αγώνα τους, ώστε να φτάσουν άξιοι στη μέρα της Αγίας Ανάστασης του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.
Μετά τη Λειτουργία, ακολούθησε εορταστικό κέρασμα στο Ηγουμενείο, προσφορά του Μητροπολίτου Ελενουπόλεως κ. Ιωακείμ.
Στον Ιερό Ναό του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στα Ραφίδια
Επίσης, εορτάστηκε πανηγυρικά η γιορτή του Ευαγγελισμού στον όμορφο και επιβλητικό Ιερό Ναό του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, στο χωριό Ραφίδια, με προεξάρχοντα τον προϊστάμενο της ενορίας, πατέρα Ησαΐα.
Πηγή: Πατριαρχείο Ιεροσολύμων