Εορτολόγιο 2022: Εκκλησιαστική γιορτή σήμερα 29 Ιανουαρίου. Ποιος ήταν ο Άγιος Δημήτριος ο Χιοπολίτης που η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά σήμερα.
Ο Άγιος Δημήτριος ο Χιοπολίτης γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Παλαιόκαστρο της Χίου, από γονείς λαμπρούς αλλά και ευσεβείς, τον Αποστόλη και τη Μαρουλού. Μαζί με τον αδελφό του Ζαννή, ξενιτεύθηκαν στην Κωνσταντινούπολη για εργασία. Κάποια μέρα, μετά από λίγα χρόνια, αρραβωνιάστηκε μία νέα, χωρίς την άδεια του αδελφού του, κι έτσι αυτός τον έδιωξε από τη δουλειά.
Μη έχοντας χρήματα, θυμήθηκε ότι ένας Σεχισελάμ, χρωστούσε κάποια χρήματα στον αδερφό του και πήγε να τα ζητήσει. Όμως εκεί τον περίμενε μεγάλος πειρασμός. Η κόρη του τούρκου είχε δει τον Δημήτριο και άλλες φορές από παλαιότερες δοσοληψίες, και της άρεσε πολύ επειδή ήταν πολύ όμορφος, και τον είχε αγαπήσει. Όταν έφτασε αυτός εκεί, τον δέχτηκε με πολλή χαρά αυτή και τον κέρασε. Όταν αυτή τον κερνούσε του είπε ότι τώρα δεν έχεις να πας πουθενά. Θα γίνεις τούρκος και θα καθίσεις εδώ μαζί μου, αλλιώς θα σου πάρουμε το κεφάλι.
Τότε ο Δημήτριος δέχτηκε την πίστη των μωαμεθανών. Όμως τον έτρωγε η συνείδησή του. Έτσι μια μέρα που είχαν ραμαζάνι, και οι τούρκοι ήταν σχεδόν αναίσθητοι από τον βαρύ ύπνο, δραπέτευσε και κατέφυγε στο σπίτι κάποιων Χριστιανών στη συνοικία του Σταυροδρομίου. Στη συνέχεια εξομολογήθηκε με συντριβή και μετάνοια στον Πνευματικό τη συμφορά του. Στη συνέχεια ζήτησε συγχώρεση από τον αδελφό του χωρίς όμως να του φανερώσει ότι ήθελε να μαρτυρήσει για τον Χριστό. Έπειτα έγραψε επιστολή προς τους γονείς του, διηγούμενος όλα όσα είχαν συμβεί και εξηγώντας τους ότι ήθελε να επανορθώσει μαρτυρώντας για την πίστη του Χριστού.
Έτσι, μετά από τις συμβουλές και οδηγίες του Πνευματικού του, και με πολλή προετοιμασία με νηστεία και προσευχή, παρουσιάστηκε στον καϊμακάμη, και του είπε ότι ήταν Χριστιανός, και με τη βία τον ανάγκασαν να αλλάξει την πίστη του. Και τώρα θέλει να πεθάνει για τον Χριστό. Έτσι μετά από κολακείες και υποσχέσεις, αφού είδε ότι ο Δημήτριος ήταν σταθερός, τον έριξε στη φυλακή δεμένο χειροπόδαρα.
Την επόμενη μέρα τον έφεραν και πάλι μπροστά στον καϊμακάμη ο οποίος άρχισε και πάλι τα ίδια αλλιώς θα τραβούσε τα πάνδεινα. Όμως ο Άγιος του είπε ότι πριν σκοτώσεις εμένα, θα πεθάνεις εσύ. Πράγμα το οποίο έγινε την επόμενη μέρα, όταν αυτός πήγαινε να υποδεχτεί τον Καπετάν Πασά. Όταν μετά από επτά μέρες συνεχών πειρασμών τον έφεραν στον καινούριο καϊμακάμη, ο Δημήτριος τους έβρισε την πίστη ώστε να συντομεύσουν το μαρτύριο. Τον πήγαν και στον Σταμπούλ Εφέντη αλλά και στον Πασά Καπισί για να τον ανακρίνουν. Τον έδωσαν πάρα πολύ ξύλο, εφτακόσιους ραβδισμούς, και τον περιέχυναν με παγωμένο νερό μέσα στο καταχείμωνο.
Στη φυλακή όταν ήταν, πήρε άδεια η τουρκάλα που τον είχε ερωτευτεί και πήγε και τον βρήκε εκεί. Και τι δεν έκανε για να τον κάνει να την αγαπήσει, ποια τεχνάσματα δεν χρησιμοποίησε… Με τη χάρη του Θεού όμως, ο Δημήτριος έμεινε σταθερός. Κάποιοι Χριστιανοί από τη Χίο που ήταν στον Κωνσταντινούπολη, μάζεψαν χρήματα, για να δωροδοκήσουν τους Τούρκους να τον αφήσουν ελεύθερο, φοβούμενοι μήπως δεν αντέξει και δειλιάσει μπροστά στο μαρτύριο. Ο Δημήτριος όμως μαθαίνοντάς το, θύμωσε πολύ και τους είπε καλύτερα να προσεύχονται για να αντέξει μέχρι τέλους. Έτσι το άλλο πρωί τον πήρε ο δήμιος και τον πήγε στον τόπο της εκτέλεσης. Εκεί τον αποκεφάλισαν και έτσι ο Δημήτριος παρέδωσε την ψυχή του στα χέρια του Θεού. Ήταν τότε 22 χρονών.(Μιχαήλ Βούλγαρης)
Υμνογραφία
Ἀπολυτίκιον
Ήχος γ’. Θείας πίστεως.
Χαίρε βλάστημα, τερπνόν της Χίουχαίρε καύχημα, των ορθοδόξων, καρτερόψυχε, νέε Δημήτριε την γαρ αντίχριστον πλάνην εφαύλισας, ένθα του κράτους υπάρχει το φρύαγμα, ως ανέκραζες, Θεόν τον Χριστόν επίσταμαι, δωρούμενον ημίν το μέγα έλεος.
Κοντάκιον
Ήχος γ’. Η Παρθένος σήμερον.
Η λαμπρά του Βύζαντος, και μεγαλώνυμος Πόλις, μελωδείτω σήμερον, μεγαλοφώνως βοώσα, σκάμματα τα υπέρ φύσιν του Δημητρίου, νέου μεν, μετά τον πάλαι τον Μυρορροάν, διά σε Χριστόν σφαγέντος, όνπερ ανύμνει σε, ως φύσει Θεού Υιόν.
Μεγαλυνάριον
Τους ανευφημούντας σου ευλαβώς, τους λαμπρούς αγώνας, και τους άθλους Μάρτυς Χριστού, και την θείαν μνήμην τελούντας ετησίως, περίσωζε Δημήτριε ταις πρεσβείαις σου.
Ὁ Οἶκος
Δημητρίου του Χιοπολίτου την άθλησιν, τα παλαίσματα και τον ένδοξον υπέρ Χριστού θάνατον, δεύτε φιλέορτοι συνελθόντες, ύμνοις, εγκωμίων, και ωδαίς πνευματικαίς ευφημήσωμενότι τη δυνάμει του Χριστού καθοπλισθείς, την κακέμφατον των της Άγαρ κατέπτυσε πλάνην, εν αυτώ τω του κράτους υπρτάτω βήματι, καταπλήξας αυτούς, τη του φρονήματος παρρησία, και την τούτων μιαιφόνον ερεθίσας μανίαν, εις το παρ αυτών σφαγήναι, ότι τρανώς Θεόν αληθινόν τον Χριστόν ωμολόγει, ως φύσει Θεού Υιόν.
Κάθισμα
Ήχος α’. Τον τάφον Σου Σωτήρ.
Ευφράνθησαν εν σοι, Ορθοδόξων τα πλήθη, φαυλίσαντι λαμπρώς, των ανόμων την πλάνην` ανήλθες επί βήματος, υπερτάτου της Βύζαντος, και ανέκραζες, ω ασεβείας προστάται, τον θεάνθρωπον, εγώ κηρύττω Σωτήρα, του κόσμου και Κύριον.
Συναξαριστής 29 Ιανουαρίου, Άγιος Δημήτριος ο Χιοπολίτης