π. Ηλίας Μάκος
Οι Μετσοβίτες της Αθήνας τίμησαν τον τοπικό άγιό τους Νικόλαο Μπασδάνη, στον αφιερωμένο ναό, που υπάρχει στον εξωτερικό χώρο της περίφημης Φοιτητικής Εστίας Βαρώνου Μιχαήλ Τοσίτσα στην Κάτω Κηφησιά, απ’ όπου από τη δεκαετία του 1950 έως σήμερα έχουν αποφοιτήσει εκατοντάδες Μετσοβίτες, Γιαννιώτες και Θεσπρωτοί επιστήμονες.
Την πρωτοβουλία τέλεσης θείας λειτουργίας μετ’ αρτοκλασίας, καθώς και της προσφοράς εδεσμα΄των στον κήπΟ της Εστίας είχε, όπως κάθε χρόνο, ο Εξωραϊστικός Σύλλογος των Μετσοβιτών της Αθήνας.
Ο Νεομάρτυρας Άγιος Νικόλαος εκ Μετσόβου, που αποκαλείται και Βλαχονικόλαος, λόγω της Βλάχικης καταγωγής του, σκορπίζει με το μαρτύριό του μέσα στην Εκκλησία το υπερκόσμιο φως του Χριστού.
Παρότι, εξαπατημένος από τους Τούρκους των Τρικάλων, εξισλαμίσθηκε, γρήγορα πήρε την απόφαση να εγκαταλείψει το βύθισμα στο πυκνό σκοτάδι και να ζήσει σταθερά ενωμένος με το Θεό. Να αφήσει την άγνοια και την πλάνη και να ξαναδεχτεί στην ψυχή του τη θεία ακτινοβολία.
Ο Θεός επέτρεψε να νεκρωθεί για λίγο πνευματικά, για να οικοδομηθεί μέσα του σταθερά και αταλάντευτα ο κόσμος του ουρανού. Χωρίς παλινδρομήσεις, χωρίς να πέφτει καταγής υποδουλωμένος και προσκυνημένος.
Είχε γενναία ψυχή και υπέμεινε με καρτερία την ταλαιπωρία των φρικτών βασανιστηρίων για την πίστη του Χριστού, την οποία διαλαλούσε. Γι’ αυτό οι Τούρκοι, τον έκαψαν ζωντανό στην αγορά των Τρικάλων (στις 17 Μαΐου 1617).
Η κάρα του, με βλάβες στους κροτάφους από τη φωτιά, βρέθηκε με θαυμαστό τρόπο, στις 18 Μαΐου του 1618, κρυμμένη στον τοίχο του σπιτιού ενός κεραμοποιού, που την είχε πάρει, δίνοντας χρήματα στους Τούρκους και ο οποίος στο μεταξύ είχε πεθάνει και η οικία του είχε αγοραστεί.
Ο νέος ιδιοκτήτης του σπιτιού τη δώρισε στη Μονή Βαρλαάμ των Μετεώρων, όπου είχε αδελφό μοναχό, και φυλάσσεται εκεί μέχρι σήμερα.
Εκτός από την Κάρα, σώζονται τεμάχια των χεριών του αγίου στη Μονή Ελεούσης Ιωαννίνων και στο ναό του αγίου Νικολάου Σκαμνελίου Ιωαννίνων, καθώς και δόντι του Αγίου στη Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Μετσόβου.
Τα λείψανά του, είναι ο θησαυρός, που μας άφησε, τα οποία έχουν αγιαστική χάρη και θαυματουργούν. Γι’ αυτό, πολλοί πιστοί τα προσκυνούν με ευλάβεια, λένε τον πόνο τους, επικαλούνται τη βοήθεια του νεομάρτυρα και παίρνουν απάντηση: Διέξοδο στα αδιέξοδα.
Κάθε φορά, όταν ήμασταν φοιτητές στην Αθήνα, συμμετείχαμε, την ημέρα της εορτής του, στη θεία λειτουργία, στο παρεκκλήσι του αγίου Νικολάου του εκ Μετσόβου, εντός της Φοιτητικής Εστίας Τοσίτσα, όπου διαμέναμε.
Εκεί, μέσα στις ψαλμωδίες, κάτω από τα πανύψηλα πεύκα, νιώθαμε πως ο νεομάρτυρας υπενθυμίζει καθαρά το χρέος των σημερινών χριστιανών. Να μένουμε ασυμβίβαστοι στην καταρρέουσα κοινωνία.
Να μένουμε ασυμβίβαστοι. Αυτό είναι το βασικότερο. Να μένουμε όρθιοι και ασυνθηκολόγητοι. Να μην παρασυρόμαστε. Να μην επηρεαζόμαστε. Να ακούμε τη φωνή της συνείδησής μας και να μένουμε ακέραιοι, πιστοί, πολεμιστές, πάνω στις επάλξεις.
Έτσι, θα νιώσουμε, αυτό, που ένιωσε ο νεομάρτυρας Ιωάννης ο εκ Μετσόβου. Ο Χριστός είναι η μόνη αλήθεια και μόνο σ’ αυτόν βρίσκουμε το πραγματικό νόημά μας.