Τη στάση των πιστών κατά τη διάρκεια του πνευματικού αγώνα που εγκαινιάζει και φέτος η Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι το κεντρικό ζητούμενο στην Εγκύκλιο που εξέδωσε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κηφισίας κ. Κύριλλος επί τη ενάρξει της περιόδου της Σαρακοστής.
“Ωστόσο, δεν φτάνει μόνο η εν αγάπη αποδοχή των αδυνάμων αδελφών μας. Οφείλουμε και να μην τους κατακρίνουμε. Δυστυχώς, πολλοί από μας που πιστεύουμε, είτε είμαστε κληρικοί είτε είμαστε λαϊκοί, εύκολα παρασυρόμαστε στο να κατακρίνουμε τους άλλους. Να σχολιάζουμε αφιλάδελφα αδελφούς μας χριστιανούς, οι οποίοι είναι ασυνεπείς στα χριστιανικά τους καθήκοντα και δεν τηρούν τα όσα επιτάσσει η Εκκλησία μας. Δεν τηρούν με ακρίβεια, παραδείγματος χάριν, τους κανόνες της νηστείας“, τονίζει μεταξύ άλλων ο Σεβασμιώτατος.
Αναλυτικά η Εγκύκλιος:
Ἀγαπητοί πατέρες καί ἀδελφοί,
Βρισκόμαστε στό κατώφλι τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Ἀπό αὔριο, μέ τήν χάρη τοῦ Κυρίου μας, θά εἰσέλθουμε στήν πνευματικότερη περίοδο ὁλοκλήρου τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους· στήν περίοδο πού ἀποσκοπεῖ νά μᾶς προετοιμάσει, γιά νά ὑποδεχτοῦμε τήν Ἁγία καί Μεγάλη Ἑβδομάδα τοῦ θείου Πάθους καί νά ἑορτάσουμε τήν ἔνδοξη Ἀνάσταση τοῦ λυτρωτή μας Κυρίου.
Σήμερα, Κυριακή τῆς Τυρινῆς, τόσο τά Ἀναγνώσματα, τό Εὐαγγέλιο καί ὁ Ἀπόστολος, ὅσο καί οἱ ὕμνοι πού ψάλλουμε, μᾶς ἀναγγέλλουν τήν ἔλευση τῆς ἱερᾶς περιόδου καί μᾶς προσκαλοῦν μέ χαρά καί ἀποφασιστικότητα νά εἰσέλθουμε στό στάδιο τοῦτο τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος.
Μιά πολύ σημαντική πλευρά τοῦ ἀγῶνος πού ἀναλαμβάνουμε τήν περίοδο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, εἶναι καί ἡ στάση καί ἡ συμπεριφορά μας ἀπέναντι στούς ἄλλους. Συγκεκριμένα, ἀπέναντι στούς ἀδελφούς μας ἐκείνους, πού εἴτε ἀγνοοῦν τήν ἀνάγκη πνευματικῆς προετοιμασίας εἴτε ἀπό ἀμέλεια καί ραθυμία δέν ἀποφασίζουν νά ἀγωνιστοῦν. Δηλαδή, νά νηστέψουν, νά προσευχηθοῦν πιό συχνά, νά ἐκκλησιαστοῦν τακτικότερα, νά προσέλθουν στό μυστήριο τῆς μετανοίας.
Τί μᾶς συνιστᾷ, λοιπόν, ὁ Ἀπόστολος Παῦλος; «Τόν ἀσθενοῦντα τῇ πίστει προσλαμβάνεσθε, μή εἰς διακρίσεις διαλογισμῶν». Δηλαδή: Τόν ἀδελφό Χριστιανό πού ἔχει ἀδύναμη πίστη, ἐσεῖς οἱ ἄλλοι νά τόν δέχεστε μέ καλοσύνη, χωρίς νά ἐπικρίνετε τήν στάση καί τίς ἀπόψεις του.
Οἱ ἄνθρωποι διαφέρουμε μεταξύ μας. Ἐξωτερικά ὡς πρός τήν διάπλαση καί τά χαρακτηριστικά τοῦ σώματος καί ἐσωτερικά ὡς πρός τόν χαρακτῆρα καί τό βαθύτερο «εἶναι» μας. Διαφέρουμε, ὅμως, μεταξύ μας καί οἱ Χριστιανοί, τά μέλη τῆς Ἐκκλησίας. Ἄλλοι εἶναι θερμοί στήν πίστη καί ἄλλοι χλιαροί. Ἄλλοι περισσότερο συνεπεῖς στήν χριστιανική τους ζωή καί ἄλλοι λιγότερο. Ἄλλοι προσεύχονται καί ἐκκλησιάζονται τακτικά καί ἄλλοι σπάνια. Ἄλλοι νηστεύουν κατά τίς ἡμέρες καί τίς περιόδους τῆς νηστείας καί ἄλλοι ἐλάχιστα ἤ καί καθόλου.
Ποιά, λοιπόν, θά πρέπει νά εἶναι ἡ στάση μας ἀπέναντί τους; Ἡ ἀποδοχή τους ἐν ἀγάπῃ, συνιστᾷ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος. Ὡς Χριστιανοί ὀφείλουμε νά ἔχουμε πλατιά καρδιά. Νά ἀγαποῦμε ὅλους τούς ἐν Χριστῷ ἀδελφούς μας. Νά εἴμαστε πρόθυμοι νά ἀνεχθοῦμε τίς ἀτέλειες καί τήν ἀσυνέπειά τους.
Μιά τέτοια στάση δέν εἶναι συμβιβασμός μέ τόν κόσμο. Δέν συνιστᾷ νόθευση τῆς χριστιανικῆς ζωῆς. Δέν ἀποτελεῖ ἔκπτωση τοῦ χριστιανικοῦ ἤθους. Ἐμεῖς στήν προσωπική μας ζωή ἀγωνιζόμαστε νά φανοῦμε συνεπεῖς, ἀκριβεῖς στήν τήρηση τῶν ἐντολῶν τοῦ Κυρίου καί στά ὅσα ὑπαγορεύει ἡ κοινή μητέρα μας Ἐκκλησία. Ἡ ἀνοχή καί ἡ ἐπιείκειά μας ἐκδηλώνεται μόνο πρός τούς ἀδύναμους καί ἀτελεῖς ἀδελφούς μας. Καί ἀλλοῦ στήν ἐπιστολή του πρός τούς Χριστιανούς τῶν Φιλίππων συμβουλεύει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος: «Ἡ ἐπιείκειά σας ἄς γίνει γνωστή σέ ὅλους τούς ἀνθρώπους» (Φιλ. 4,5).
Ὡστόσο, δέν φτάνει μόνο ἡ ἐν ἀγάπῃ ἀποδοχή τῶν ἀδυνάμων ἀδελφῶν μας. Ὀφείλουμε καί νά μήν τούς κατακρίνουμε. Δυστυχῶς, πολλοί ἀπό μᾶς πού πιστεύουμε, εἴτε εἴμαστε κληρικοί εἴτε εἴμαστε λαϊκοί, εὔκολα παρασυρόμαστε στό νά κατακρίνουμε τούς ἄλλους. Νά σχολιάζουμε ἀφιλάδελφα ἀδελφούς μας χριστιανούς, οἱ ὁποῖοι εἶναι ἀσυνεπεῖς στά χριστιανικά τους καθήκοντα καί δέν τηροῦν τά ὅσα ἐπιτάσσει ἡ Ἐκκλησία μας. Δέν τηροῦν μέ ἀκρίβεια, παραδείγματος χάριν, τούς κανόνες τῆς νηστείας.
Ὁ Ἀπόστολος μᾶς ἐπισημαίνει ὅτι δέν πρέπει νά τούς κατακρίνουμε. Ἡ κατάκριση ἀκυρώνει τήν ἀγάπη καί τήν φιλαδελφία. Καί δείχνει ὅτι ἀντί νά ἐπαγρυπνοῦμε καί νά προσέχουμε στήν δική μας ζωή, περιεργαζόμαστε τήν ζωή καί τήν συμπεριφορά τῶν ἄλλων, τούς ὁποίους τελικά καί κατακρίνουμε. Ἄλλοτε μέ τόν λογισμό μας καί ἄλλοτε μπροστά σέ ἄλλους.
Ὁ Κύριός μας, ἀδελφοί μου, μέ κρυστάλλινη σαφήνεια παραγγέλλει: «Μή κρίνετε ἵνα μή κριθῆτε» (Ματθ. 7,1). Καί ὁ Ἁπόστολος Παῦλος στό τέλος τοῦ σημερινοῦ Ἀναγνώσματος ἐρωτᾷ μέ πολλή ἔμφαση: «Ποιός εἶσαι σύ πού θά κρίνεις ἕναν ξένο δοῦλο;» Δηλαδή, τόν ἄλλο, τόν διπλανό, τόν ἀδελφό σου, πού καί αὐτός καί ἐσύ εἶστε κάτω ἀπό τήν κρίση τοῦ ἴδιου Κυρίου;
Ἀπό ἀπόψε, στό τέλος τοῦ συγχωρητικοῦ Ἑσπερινοῦ, καί καθημερινά ὅλη τήν Μεγάλη Τεσσαρακοστή, θά ἀπευθύνουμε πρός τόν Κύριό μας τήν σύντομη καί τόσο περιεκτική προσευχή τοῦ Ὁσίου Ἐφραίμ. Ἕνα βασικό αἴτημα πού περιλαμβάνει εἶναι ὁ Κύριος νά μᾶς χαρίζει αὐτογνωσία καί νά μήν ἐπιτρέπει νά κατακρίνουμε τούς ἀδελφούς μας: «Δώρησαί μοι τοῦ ὁρᾶν τά ἐμά πταίσματα καί μή κατακρίνειν τόν ἀδελφόν μου!»
Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,
Ἀπό τά βάθη τῆς καρδιᾶς μου εὔχομαι σέ ὅλους σας Καλή Σαρακοστή! Ὁ Κύριος ἄς μᾶς ἀξιώσει μέ ὑγεία καί πνευματική ἀνάταση νά διανύσουμε τήν ἱερά αὐτή περίοδο, γιά νά ἀξιωθοῦμε νά προσκυνήσουμε τά ἄχραντα Πάθη Του καί νά γευτοῦμε τήν πασχάλια χαρά τῆς Ἀναστάσεώς Του.
Καλή Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή!
Μέ πολλή ἐν Χριστῷ πατρική ἀγάπη
Ὁ Μητροπολίτης
† Ὁ Κηφισίας, Ἀμαρουσίου, Ὠρωποῦ καί Μαραθῶνος Κύριλλος