Η απελευθέρωση των Ιωαννίνων στις 21 Φεβρουαρίου 1913 αποτελεί μία από τις σημαντικότερες στιγμές της νεότερης ελληνικής ιστορίας, σηματοδοτώντας το τέλος της οθωμανικής κυριαρχίας στην Ήπειρο και την ενσωμάτωση της πόλης στον εθνικό κορμό της Ελλάδας.
Ιστορικό Πλαίσιο
Η Ήπειρος βρισκόταν υπό οθωμανική κατοχή για περίπου πέντε αιώνες. Στις αρχές του 20ού αιώνα, η περιοχή είχε έντονη εθνική δραστηριότητα, με τους ελληνικούς πληθυσμούς να επιθυμούν την ένωση με την Ελλάδα. Η ευκαιρία για απελευθέρωση ήρθε κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912-1913), όταν η Ελλάδα συμμάχησε με τη Σερβία, τη Βουλγαρία και το Μαυροβούνιο εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Η Εκστρατεία για την Απελευθέρωση
Η ελληνική επίθεση ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 1912, με τις ελληνικές δυνάμεις να προελαύνουν προς την Ήπειρο. Η κύρια αντίσταση προήλθε από τον τουρκικό στρατό, που είχε οχυρωθεί στα Ιωάννινα υπό τη διοίκηση του Εσσάτ Πασά. Οι Οθωμανοί είχαν ενισχύσει την άμυνά τους γύρω από την πόλη, κυρίως στο Μπιζάνι, ένα οχυρό σημείο που αποτελούσε το κλειδί για την άμυνα των Ιωαννίνων.
Οι ελληνικές δυνάμεις, υπό την ηγεσία του διαδόχου Κωνσταντίνου, εξαπέλυσαν επίθεση με επιμονή και στρατηγικό σχεδιασμό. Μετά από αλλεπάλληλες μάχες και αποκλεισμό της πόλης, στις 20 Φεβρουαρίου 1913, ο Εσσάτ Πασάς αναγκάστηκε να παραδώσει τα Ιωάννινα στον ελληνικό στρατό.
Η Είσοδος του Ελληνικού Στρατού
Στις 21 Φεβρουαρίου 1913, οι ελληνικές δυνάμεις εισήλθαν θριαμβευτικά στα Ιωάννινα. Ο ελληνικός στρατός έγινε δεκτός με ενθουσιασμό από τον πληθυσμό της πόλης, που γιόρτασε την πολυπόθητη ένωση με την Ελλάδα. Η απελευθέρωση των Ιωαννίνων είχε τεράστια στρατηγική σημασία, καθώς επέτρεψε την εδραίωση του ελληνικού ελέγχου στην Ήπειρο.
Σημασία της Απελευθέρωσης
Η απελευθέρωση των Ιωαννίνων σήμανε το τέλος της τουρκικής κυριαρχίας στην Ήπειρο και άνοιξε τον δρόμο για την πλήρη ενσωμάτωση της περιοχής στο ελληνικό κράτος. Η Συνθήκη του Λονδίνου (1913) και η Συνθήκη του Βουκουρεστίου (1913) επικύρωσαν τη νέα εδαφική κατάσταση, αναγνωρίζοντας την Ήπειρο ως τμήμα της Ελλάδας.
Επίλογος
Η 21η Φεβρουαρίου 1913 παραμένει μία από τις πιο εμβληματικές ημερομηνίες στην ιστορία των Ιωαννίνων. Κάθε χρόνο, η πόλη τιμά την ημέρα της απελευθέρωσής της με εορτασμούς, παρελάσεις και εκδηλώσεις μνήμης, διατηρώντας ζωντανή την ιστορική μνήμη αυτού του σημαντικού γεγονότος.