Η προσευχή είναι το δυσκολώτερον από όλα τα πνευματικά αγωνίσματα, όπως διαπιστώνει κανείς από την εμπειρίαν. Το δυσκολώτερον άθλημα.
Να το ειπούμε πιο απλά:
Απ᾽ όλα τα πρωτεύοντα μαθήματα, είναι το πρώτο πρωτεύον.
Και δικαίως, διότι αν μελετήση κανείς προσεκτικά όλας τας αρετάς του θεοπνεύστου όντως βιβλίου του αγίου Ιωάννου της Κλίμακος, του Σιναίτου, διαπιστώνει – και είναι κοινή ομολογία όλων των Πατέρων – ότι όλες αι αρετές του Αγίου Πνεύματος, και αι μικραί και αι μεγάλαι, συντείνουν και καταλήγουν εις μίαν, η οποία αυτή καθ᾽ εαυτήν και από μόνη της ενώνει.
Όλες αι αρετές βοηθούν εις την ένωσιν με τον Χριστόν μας.
Η ιδία η προσευχή, όμως, από μόνη της ενώνει.
Εάν δεν το επιτύχωμε αυτό, όλαι αι άλλαι αρετές βοηθούν, αλλά δεν καταλήγουν εις αυτόν τον σκοπόν που επιδιώκει και επιποθεί ο άνθρωπος, λαικός και κληρικός και
μοναχός, δηλαδή εις την συνομιλίαν με τον Χριστόν.
Και αυτή η συνομιλία είναι διμερής· και ο Χριστός ομιλεί και ημείς ομιλούμε, δηλαδή συνομιλούμε.
Η προσευχή είναι μία συνομιλία, δεν είναι μία μονολογία.
Δεν ομιλεί κανείς μόνος του· απευθύνεται προς τον Χριστό και Εκείνος απαντά.
Και αντιστρόφως· μας ομιλεί ο Χριστός και απαντούμε εμείς.
- Γέροντας Εφραίμ Σκήτης Αγίου Ανδρέα