Μεγάλη κοσμοσυρροή σημειώθηκε σήμερα το πρωί στον ιστορικό ναό της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη, κατά την ημέρα προσευχής για τη μεγάλη μουσουλμανική εορτή του Κουρμπάν Μπαϊράμ (ή Εΐντ αλ-Αντχά), η οποία τιμάται σε όλο τον μουσουλμανικό κόσμο.
Από τα χαράματα, χιλιάδες πιστοί προσήλθαν στο τέμενος, το οποίο εδώ και λίγα χρόνια λειτουργεί και επίσημα ως τζαμί, προκαλώντας έντονα συναισθήματα στους Ορθοδόξους παγκοσμίως, καθώς πρόκειται για το σπουδαιότερο σύμβολο της Ορθόδοξης Χριστιανοσύνης.
Όσοι δεν κατάφεραν να εισέλθουν στο εσωτερικό της Αγίας Σοφίας, λόγω πληρότητας, προσευχήθηκαν στον εξωτερικό χώρο και την πλατεία, απλώνοντας τα χαλιά τους στο έδαφος, δημιουργώντας εικόνες μεγάλης πνευματικής συγκέντρωσης, αλλά και έντονης πολιτισμικής φόρτισης.
Δηλώσεις που προκαλούν και εντείνουν τον διχασμό
Την ίδια ώρα, δηλώσεις υψηλόβαθμων Τούρκων αξιωματούχων, σε πλήρη ευθυγράμμιση με την ρητορική του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, προκάλεσαν αντιδράσεις και προβληματισμό.
Ο κυβερνήτης της Κωνσταντινούπολης, Νταβούτ Γκιούλ, δήλωσε χαρακτηριστικά:
«Η Αγία Σοφία είναι το σύμβολο της κατάκτησης. Είναι πολύ σημαντικό να βρισκόμαστε εδώ αυτή την ευλογημένη ημέρα», επιλέγοντας λέξεις που εντείνουν τον εθνικοθρησκευτικό συμβολισμό του μνημείου και προσδίδουν χαρακτήρα “τρόπαιου” στην ιστορική εκκλησία.
Μαζί του, στην πρωινή προσευχή στην Αγία Σοφία συμμετείχαν και άλλοι ανώτατοι αξιωματούχοι της πόλης, όπως ο αρχηγός της αστυνομίας Σελάμι Γιλντίζ και ο διοικητής της επαρχιακής χωροφυλακής Γιουσούφ Κενάν Τοπτσού, υπογραμμίζοντας τον θεσμικό χαρακτήρα της παρουσίας τους.
Η πολιτικοποίηση της Αγίας Σοφίας συνεχίζεται
Οι δηλώσεις αυτές έρχονται λίγες μόλις ημέρες μετά τους πανηγυρικούς τόνους του Τούρκου Προέδρου για την επέτειο της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης (1453), κατά τους οποίους η Αγία Σοφία παρουσιάστηκε ξανά ως «τρόπαιο κατάκτησης» και «θρίαμβος του Ισλάμ».
Η πολιτική εργαλειοποίηση της Αγίας Σοφίας από την τουρκική ηγεσία προκαλεί συνεχείς αντιδράσεις τόσο σε εκκλησιαστικό όσο και σε διεθνές πολιτιστικό επίπεδο. Υπενθυμίζεται ότι η UNESCO έχει εκφράσει επανειλημμένα την ανησυχία της για την κατάσταση διατήρησης του μνημείου και τη χρήση του ως τέμενος, τονίζοντας τη σημασία του ως Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.