ΕΡΕΥΝΑ

Oι Ρώσοι ξέχασαν τις διώξεις του κομμουνισμού στον Άγιο Λουκά τον Ιατρό και στην Ορθοδοξία και «ψηφίζουν» Στάλιν;

Oι Ρώσοι ξέχασαν τις διώξεις του κομμουνισμού στον Άγιο Λουκά τον Ιατρό και στην Ορθοδοξία και «ψηφίζουν» Στάλιν

Πρόσφατη δημοσκόπηση με θέμα το τι σκέφτονται οι Ρώσοι για τον Στάλιν, αποτυπώνει ίσως, τόσο τη νοοτροπία μεγάλου μέρους του Ρωσικού λαού όσο και τον μεγάλο βαθμό αποχριστιανοποίησης της χώρας.

Το 70% των Ρώσων αξιολογεί θετικά τον ρόλο του Ιωσήφ Στάλιν σύμφωνα με δημοσκόπηση που πραγματoποίησε το ερευνητικό ινστιτούτο Levada –Centr τον Μάρτιο μήνα, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύει η εφημερίδα RBK. Το ποσοστό αυτό θεωρείται ποσοστό ρεκόρ σε σχέση με όλες τις προηγούμενες δημοσκοπήσεις. Ωστόσο το Κρεμλίνο δεν θέλησε να σχολιάσει τις εντυπωσιακές, από την άποψη των ποσοστών, προτιμήσεις των Ρώσων προς το πρόσωπο του Στάλιν, ισχυριζόμενο ότι δεν έχει μελετήσει ακόμη λεπτομερώς τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης.

Το ποσοστό αυτό, διαμορφώνεται από το 52% των Ρώσων που αξιολογεί το έργο του Στάλιν ως μάλλον θετικό και το 18% που θεωρεί το έργο του εξ ολοκλήρου θετικό. Το ποσοστό αυτό θεωρείται ρεκόρ, αφού σε όλες τις προηγούμενες δημοσκοπήσεις ήταν σημαντικά πιο μικρό. Στις δημοσκοπήσεις που πραγματοποιήθηκαν την περίοδο 2006-2009, το ποσοστό υποστήριξης προς την πολιτική του Στάλιν κυμαίνονταν στα επίπεδα του 39-49%.

Μόνο το 19% των Ρώσων αξιολογεί αρνητικά τον ρόλο του Στάλιν στην ζωή της χώρας ( 14% μάλλον αρνητικά , 5% εξ ολοκλήρου αρνητικά). Το 11% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι δυσκολεύεται να απαντήσει στο σχετικό με την αξιολόγηση του ρόλου του Στάλιν ερώτημα. Το ποσοστό αυτό θεωρείται το μικρότερο σε όλη την ιστορία των δημοσκοπήσεων.

Επίσης, καταγράφηκε η μέγιστη αύξηση των θετικών συναισθημάτων προς το πρόσωπο του Στάλιν. Το 41% δήλωσε ότι τον αντιμετωπίζει με σεβασμό, το 6% με συμπάθεια και το 4% με θαυμασμό. Απέχθεια και οργή προκαλεί η, προσωπικότητα του στο 6% των Ρώσων, φόβο στο 3% και μίσος επίσης στο 3%.

Το 7% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι δυσκολεύεται να απαντήσει στα ερωτήματα που τους τέθηκαν, ενώ το 1% δήλωσε ότι δεν γνωρίζουν ποιός ήταν ο Στάλιν.

Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση περισσότερο θετικά βλέπουν τον Στάλιν οι ψηφοφόροι που ψήφισαν στις τελευταίες προεδρικές εκλογές, υπέρ του εθνικιστή ηγέτη του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Ζιρινόφσκ (80% και 67% σε δύο σχετικά ερωτήματα) . Πιο χαμηλά είναι τα ποσοστά υποστήριξης προς το πρόσωπο του Στάλιν μεταξύ των ψηφοφόρων του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ρωσίας ( 68% και 49%).

Αξιοσημείωτο είναι ότι αυξήθηκαν τα ποσοστά των Ρώσων που δικαιολογούν τις σταλινικές διώξεις. Το 46% συνολικά των Ρώσων υποστηρίζουν τις σταλινικές διώξεις ( το 13% απολύτως και το 33% σε κάποιο βαθμό). Το ερώτημα που τους τέθηκε ήταν το ακόλουθο: «Ήταν δικαιολογημένο να έχει ο σοβιετικός λαός ανθρώπινα θύματα την περίοδο του Στάλιν, για να πετύχει τους στόχους και τα αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν μέσα σε μια σύντομη χρονική περίοδο;» Έως το 2011 τις σταλινικές διώξεις τις δικαιολογούσε ποσοστό μικρότερο του 30% των Ρώσων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι εφέτος εκτός από την παραδοσιακή εκδήλωση των σταλινικών που κάθε χρόνο στις 5 Μαρτίου εναποθέτουν λουλούδια στο τάφο του Στάλιν που βρίσκεται δίπλα στο τείχος του Κρεμλίνου, πραγματοποιήθηκε στην Μόσχα και πορεία των συγγενών των θυμάτων των σταλινικών διώξεων την περίοδο 1924-1953. Εκτός των άλλων δύο ακτιβιστές της κοινωνικής οργάνωσης «αποκομμουνιστικοποιήση» που πέταξαν σπασμένα λουλούδια στον τάφο του Στάλιν , συνελήφθησαν αμέσως από αστυνομικούς.

Ο εκπρόσωπος τύπου του Ρώσου προέδρου Ντμίτρι Πεσκόφ, όταν ρωτήθηκε σήμερα για τα αποτελέσματα της δημοσκοπήσεις απέφυγε να προβεί σε οποιαδήποτε σχόλια, δηλώνοντας ότι δεν έχει προφθάσει να μελετήσει λεπτομερώς τα αποτελέσματα. «Προς τον παρόν δεν είχαμε την δυνατότητα να μελετήσουμε λεπτομερώς την έρευνα αυτή του Levada, γι αυτό είναι δύσκολο να πώς κάτι».

Οι διώξεις του κομμουνιστικού καθεστώτος στον Άγιο Λουκά τον Ιατρό

Το 1921 ο Βαλεντίν Βόινο-Γιασενέτσκι-Άγιος Λουκάς ο Ιατρός, χειροτονήθηκε ιερέας και αργότερα (1923) Επίσκοπος Τασκένδης. Από τότε συνδύαζε ποιμαντικά και ιερατικά καθήκοντα. Παρέμεινε αρχίατρος του Γενικού Νοσοκομείου Τασκένδης, χειρουργούσε καθημερινά και παρέδιδε μαθήματα στην Ιατρική Σχολή, πάντα με το ράσο και το σταυρό του. Από το 1922 και μέχρι την τελευταία του πνοή γνώρισε συλλήψεις, βασανιστήρια, εξορίες και κακουχίες. Φυλακίστηκε και εξορίστηκε συνολικά έντεκα χρόνια. Σε όλο αυτό το διάστημα εξασκούσε την ιατρική βοηθώντας όσους είχαν ανάγκη.

Οι λόγοι των διώξεών του ήταν, οι γενικοί διωγμοί κατά των Ορθοδόξων και η ιδιαίτερη άρνηση του επισκόπου Λουκά να υποστηρίξει τη «Ζωντανή Εκκλησία», ένα εκκλησιαστικό πραξικόπημα μέσω του οποίου το σοβιετικό καθεστώς προσπαθούσε να ελέγξει τους πιστούς. Σοβαρό λόγο έπαιξε και η αντιπάθεια ενός κομματικού στελέχους ονόματι Πέτερς, ο οποίος ήθελε να καταδικάσει σε θάνατο κάποιους γιατρούς που αντιμετώπιζαν κατηγορίες αδιαφορίας απέναντι σε ασθενείς, αλλά στην πολύκροτη δίκη που ακολούθησε δεν τα κατάφερε, εξαιτίας της κατάθεσης του επισκόπου Λουκά. Οι ταλαιπωρίες αυτές ουσιαστικά κατέστρεψαν την υγεία του αγίου Λουκά, ο οποίος τα τελευταία 9 έτη της ζωής του ήταν τυφλός από γλαύκωμα.

Στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου διεύθυνε το στρατιωτικό νοσοκομείο του Κρασνογιάρσκ, ενώ ήταν και επίσκοπος της πόλης αυτής. Από το 1946 μέχρι το 1961 που πέθανε, ήταν μητροπολίτης της Συμφερούπολης. Παράλληλα το 1947 του απαγορεύθηκε να μιλά στους φοιτητές, σταμάτησαν να τον καλούν στα ιατρικά συμβούλια και τον απέλυσαν από ιατρικό σύμβουλο, επειδή «γνώριζαν ότι δεν είχε καθαρό παρελθόν: φυλακές, εξορίες, κηρύγματα» κι επειδή αρνιόταν να πηγαίνει χωρίς το ράσο και το σταυρό του στην εργασία του και σε αυτές τις εκδηλώσεις. Καθώς όμως εκείνος ενδιαφερόταν για τον ανθρώπινο πόνο έβγαλε ανακοίνωση ότι «δέχεται καθημερινά εκτός Κυριακών και εορτών, κάθε άνθρωπο που θέλει τη βοήθειά του» με αποτέλεσμα να καταφθάνουν στο διαμέρισμά του καθημερινά αμέτρητοι άνθρωποι απ’ όλη την Κριμαία.

 

ΠΟΙΝΙΚΟ ΑΔΙΚΗΜΑ ΣΤΟΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟ
Η ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΠΙΣΤΗ

«Το 1922 εκτελέστη­καν 2.690 κληρικοί, και 3.448 μοναχοί,
αρκετοί επίσκοποι εξορί­στηκαν…»

Του Χρήστου Δημητρίου

Από την εποχή που ο Ρωσι­κός λαός δέχθηκε τo μήνυμα της Ορθοδοξίας, που η Αγία Όλγα και ο Άγιος Βλαδίμη­ρος στερέωσαν την πίστη στη ρωσική γη, από τότε ο λαός έδει­ξε θαυμαστή αφοσίωση στη θρη­σκεία του χριστιανισμού και πα­ρουσίασε κατά την μετέπειτα ι­στορική διαδρομή του καταπλη­κτικά έργα.

Ο συγγραφέας Νικολάϊ Ζερνώφ γράφει για αυτή την περίο­δο: «Η Ρωσία τόσο ως χώρα όσο και ως έθνος, χρωστάει την υπόστασή της στον χριστιανισμό. Κά­θε λαός έχει επιλέξει ή του έχουν αποδώσει ένα όνομα, που σκοπό έχει να χαρακτηρίσει την ουσία του. Η Γαλλία ως χώρα του φω­τός, η Ελλάδα το λίκνο του πολι­τισμού, η Ιαπωνία η χώρα του α­νατέλλοντος ηλίου. Ο ρωσικός λαός επέλεξε το όνομα Αγία Ρω­σία».

Την πορεία όμως αυτή ήρθε να διακόψει ένα συγκλονιστικό γεγονός. Η Οκτωβριανή Επανά­σταση του 1917. Είναι ενδιαφέ­ρον να δούμε στο σύντομο αυτό άρθρο, τον τρόπο με τον οποίο α­ντιμετώπισε τη λαϊκή πλειοψηφία το σοβιετικό καθεστώς που ήταν οι Ορθόδοξοι χριστιανοί, κατά τη διάρκεια που κατείχε την εξου­σία.

Αιματηροί διωγμοί

Τους άγριους αιματηρούς διωγμούς των Χριστιανών μπο­ρούμε ιστορικά να τους χωρίσου­με σε πέντε βασικές περιόδους.

Η πρώτη περίοδος ξεκίνησε με την επικράτηση της μπολσεβίκικης επανάστασης, όπου συνέ­βησαν σημαντικά γεγονότα σε βάρος της Ορθοδοξίας. Σε όλους τους τόνους ο κομμουνισμός διακηρύττει ότι είναι αθεϊστικό κα­θεστώς και το θέμα της θρησκεί­ας δεν ήταν δευτερεύον θέμα αλ­λά βασικό για την επιτυχία της ε­πανάστασης, θα πρέπει να ξερι­ζωθεί κάδε θρησκευτικά δόγμα από την ψυχή του λαού και να καθιερωθεί έστω δια της βίας η κοι­νωνία του Αθεϊσμού. Οι μορφές των θρησκευτικών διωγμών μπο­ρεί να άλλαζαν ανάλογα των πε­ριστάσεων, αλλά ο τελικός σκο­πός ήταν πάντοτε ο ίδιος, σταθε­ρός και σαφής, το οριστικά ξερί­ζωμα της θρησκείας από τις καρ­διές των ανθρώπων. Είναι χαρα­κτηριστικό αυτό που έγραψε ο Β.Ι. Λένιν προς τον συγγραφέας Μ. Γκόργκι ότι: «Κάθε ιδέα περί Θεού είναι μια ανείπωτη ατιμία και η πιο επικίνδυνη και απαίσια μόλυνση».

Δήμευση εκκλησιαστικής περιουσίας

Με αυτές τις διαθέσεις απένα­ντι στη θρησκεία οι σοβιετικοί όρμησαν κατά της ορθοδοξίας. Από το Δεκέμβρη του1917, δημο­σιεύοντας τα πρώτα διατάγματα που περιόριζαν την ελεύθερη δράση κάθε θρησκείας. Κρατικοποιούνται τα εκκλησιαστικά α­γροκτήματα, καταργούνται τα εκκλησιαστικά σπουδαστήρια και σχολές. Λίγο αργότερα δημο­σιεύεται ο Νόμος περί χωρισμού Εκκλησίας – Κράτους, και δή­μευση όλης της κινητής και ακί­νητης περιουσίας.

Οι διωγμοί των Χριστιανών γνώρισαν, στη συνέχεια πρωτο­φανή ένταση. Το 1922 εκτελέστη­καν 2.690 κληρικοί, και 3.448 μοναχοί, αρκετοί επίσκοποι εξορί­στηκαν μαζικά στα παγωμένα νη­σιά Σολόφσκι του Βορρά χωρίς μια τυπική δίκη, και εξήγηση.

Η δεύτερη περίοδος άνοιξε το 1922 και κράτησε μέχρι το 1929. Το κομμουνιστικό καθεστώς με επικεφαλής των Ι.Β. Στάλιν, άλ­λαξε τακτική και αποφάσισε να εξουδετέρωσει τη θρησκευτική ε­πιρροή, διαιρώντας τους πιστούς σε αντιμαχόμενες ομάδες. Εφαρ­μόζοντας την αρχή του «διαίρει και βασίλευε». Η Σύλληψη του Πατριάρχη Τύχωνα ενθάρρυνε μερικούς κληρικούς, με επικεφα­λής τον ιερέα Νεντέσκι, να απο­σχισθούν από την επίσημη Εκκλησία δημιουργώντας άλλη σχισματική. Η Εκκλησία αυτή ο­νομάστηκε «Ζώσα Εκκλησία». Με την υποστήριξη του σταλινι­κού καθεστώτος στα πρώτα βή­ματά της είχε επιτυχίες, η κυβέρ­νηση έδωσε στους σχηματικούς άδεια να ανοίξουν μια θεολογική Σχολή, να εκδώσουν βιβλία, με την υποχρέωση να περιέχουν ε­νοχοποιητικές κατηγορίες και ε­πιθέσεις κατά της Κανονικής Εκκλησίας. Οι επίσκοποι που έ­μεινα πιστοί στην κανονική Εκκλησία διώχθηκαν και βασανί­στηκαν μέχρι θανάτου. Χαρακτη­ριστική είναι η περίπτωση του Μητροπολίτη Πετρούπολης Βε­νιαμίν.

Μετά το θάνατο του Πατριάρ­χη Τυχώνα το 1926, τη διαποίμανση της Ρωσικής Εκκλησίας ανα­λαμβάνει ο Σέργιος (Στραγκορόφσκι). Πρώτο μέλημα του Μη­τροπολίτη Σέργιου ήταν από το κράτος η επίσημη αναγνώριση της Εκκλησίας, βάσει διατάγμα­τος. Η Σοβιετική κυβέρνηση όμως αντί αναγνώρισης τον συνέλαβε στις 26 Δεκέμβρη του 1926 και τον φυλάκισε.

Ο νέος νόμος

Η τρίτη περίοδος, των διωγ­μών αρχίζει το1929 για να λήξει το 1941. Στις αρχές Απρίλη 1929 δημοσιεύεται από τον Ι.Β. Στάλιν νέος Νόμος περί θρησκείας. Αυ­τή τη φορά κάθε είδους θρησκευ­τικής διδασκαλίας γίνεται ποινι­κό αδίκημα. Επιπλέον το άρθρο 17 του Συντάγματος απαγορεύει κάθε μορφή φιλανθρωπικής και εκπαιδευτικής δραστηριότητας της Εκκλησίας και περιορίζει, κά­θε τελετή θρησκευτικής λατρείας. Στα μέτρα αυτά συμπεριλαμβάνονται: μαζικό κλείσιμο των εκκλησιών, αυθαίρετες φορολογίες των εισοδημάτων των ελαχίστων ενο­ριών που  είχαν απομείνει, συλλή­ψεις κληρικών και πιστών, εξο­ρίες, εκτελέσεις χωρίς αιτία. Την περίοδο αυτή εξοντώθηκαν 151 επίσκοποι και 49.400 ιερείς, καταστράφηκαν χιλιάδες ναοί (περί­που 75.000) μεταξύ των οποίων πολυάριθμα ιστορικά μνημεία, π.χ την κατεδάφιση στη Μόσχα του καθεδρικού ναού του Σωτήρος, της Παναγίας του Καζάν, της Μονής των θαυμάτων στο Κρεμ­λίνο και του Αγίου Συμεών. Στο Κίεβο παρά τις διαμαρτυρίες της Ακαδημίας καταστράφηκε ή ανε­κτίμητης αξίας Μονή του Αρχάγ­γελου Μιχαήλ του 11ου αιώνα, η Εκκλησία των τριών ιεραρχών στο Ιεροσλάβ, εικόνες μεγάλης α­ξίας, χειρόγραφα ευαγγέλια, και έκαψαν χιλιάδες βιβλία.

Ζητάει βιβλία

Το 1941 ο επερχόμενος πόλε­μος αλλάζει τις σχέσεις Εκκλη­σίας και Κράτους. Ο Στάλιν αναγνωρίζει ενδόμυχα ότι η Εκκλη­σία διαθέτει τεράστια πνευματι­κή δύναμη και είναι ικανή να τονώσει την πίστη και το πατριωτι­κό αίσθημα του λαού. Ο Ι.Β. Στά­λιν ζητάει την βοήθειά της. Ο Μητροπολίτης Σέργιος απευθύ­νει μήνυμα προς το λαό και τον καλεί σε αντίσταση. Μετά τη νί­κη ο Στάλιν απένειμε το Ανώτατο παράσημο Στρατιωτικής Αξίας στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Οι Μητροπολίτες Σέργιος, Αλέξιος και Νικόλαος έγιναν δεκτοί στο Κρεμλίνο από τον Ι.Β. Στάλιν και τον παντοδύναμο υπουργό Εξω­τερικών Μολότωφ.

Η περίοδος αυτή της ανοχής δεν είχε μεγάλη διάρκεια. Το1959 τη χρονιά αυτή εξαπο­λύονται νέοι διωγμοί κατά της Ορθοδοξίας, οι οποίοι κράτησαν μέχρι τα πρώτα χρόνια που ανέ­λαβε την διακυβέρνηση της Ε.Σ.Σ.Δ ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ.

Με κυνικό τρόπο

Ο Νικήτας Χρουστσόφ Γενι­κός Γραμματέας του ΚΚΣΒ και πρόεδρος του ανώτατου Σοβιέτ σε συνάντηση που είχε με Γάλ­λους διπλωμάτες στις 22 του Σε­πτέμβρη του 1962 έδωσε το σύν­θημα με κυνικό τρόπο: -Μην νο­μίζετε ότι οι κομμουνιστές άλλα­ξαν τις διαθέσεις τους έναντι της θρησκείας. Παραμένουν αθεϊστές όπως υπήρξαμε πάντοτε. Κάνου­με ό,τι μπορούμε για να ελευθε­ρώσουμε όλους όσοι βρίσκονται ακόμα κάτω από τη γοητεία του θρησκευτικού οπίου”.

Οι άγριοι αιματηροί διωγμοί των θρησκειών δεν υπήρξαν μό­νο στην ΕΣΣΔ αλλά σε όλες τις χώρες δορυφόροι της, όπως η Βουλγαρία, η Αλβανία, η Κίνα κα.


Πηγές

Νικολάου Βασιλειάδη: Το Λυκό­φως του Μαρξισμού Εκδόσεις Σωτήρ

Κ. Μαρξ – Φ. Ένγκελς: Για τη θρησκεία Εκδόσεις Κ.Ψ.Μ

Νικολάϊ Μπερδιάγιεφ: Οι Πηγές και το Νόημα του Ρωσικού Κομμουνισμού. Εκδόσεις Πουρνάρα.

Φραϊ Μπέττο: Ο Φιδέλ και η θρησκεία Εκδόσεις Γνώσεις.

Καρλ Ράνερ: Χριστιανισμός και Μαρξισμός Ουμανισμός. Εκδόσεις των Φίλων.

Συλλογικό: Ορθοδοξία και Μαρ­ξισμός Εκδόσεις Ακρίτας.

Λούντβιχ Φόιερμπαχ: Παραδό­σεις για την Ουσία της θρη­σκείας Εκδόσεις Τροπή.

 

Πηγή: zougla.gr από RBK, Kommersant, TASS, impantokratoros, el.wikipedia.org