Ο Άγιος Θεόδωρος ο Στρατηλάτης εικονίζεται ως Βυζαντινός αξιωματικός πάνω σε λευκό άλογο και θεωρείται ο πολιούχος και προστάτης του χωριού της Καρπασίας.
Επίσης ο Άγιος Θεόδωρος ο Στρατηλάτης και η Αγία Θεοδώρα θεωρούνται προστάτες των παιδιών. Ο Άγιος Θεόδωρος ο Στρατηλάτης σαν καβαλάρης προστατεύει τα άλογα και τους ιππείς.
Σύμφωνα με την παράδοση, κάποτε ενέσκηψε μεγάλη επιδημία (πανούκλα) στην Κύπρο. Εμφανίστηκε στο Ριζοκάρπασο και εξαπλωνόταν προς τα δυτικά, από χωριό σε χωριό. Οι κάτοικοι των χωριών την προσωποποίησαν με μια πολύ άσχημη γυναίκα που φορούσε πάνω της ένα άσπρο σεντόνι. Έτσι θεωρούσαν ότι κυκλοφορούσε στα χωριά και σκορπούσε την καταστροφή και τον θάνατο.
Ο πολιούχος του μικρού χωριού μας, Άγιος Θεόδωρος, δεν θα άφηνε την επιδημία να επηρεάσει με τον οποιονδήποτε τρόπο το χωριό μας. Όρμησε έφιππος εναντίον της προσπαθώντας να την κάνει να αλλάξει διεύθυνση.
Η μονομαχία κράτησε μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες. Η άσχημη γυναίκα αφού ηττήθηκε, κατευθύνθηκε αλλού και απέφυγε να εισέλθει στο χωριό. Έτσι σώθηκαν οι κάτοικοι, χωρίς κάποιος να έχει προσβληθεί από την επιδημία. Υπάρχει μαρτυρία από τους Τούρκους περίοικους του ναού ότι άκουγαν τους ήχους από τη μονομαχία του Αγίου Θεόδωρου με την άσχημη γυναίκα, όπως και τον ήχο από τα πέταλα του λευκού αλόγου του Αγίου.
Το πρωί οι Τουρκάλες, αφού βεβαιώθηκαν για όσα άκουγαν όλο το προηγούμενο βράδυ, έσπευσαν στα σπίτια των Ελληνίδων για τους εξιστορήσουν τα συμβάντα. Τότε, όλες μαζί περιήλθαν το χωριό και μάζεψαν νήμα για ζώσουν περιμετρικά τον Ναό του Αγίου, ως ένδειξη ευγνωμοσύνης για την προστασία που τους παρείχε. Φυσικά ο Άγιος προστάτεψε το χωριό και τους κατοίκους και σε άλλες περιπτώσεις επιδημιών, όπως ευλογιάς και μηνιγγίτιδας.
Ο Ανδρέας Ματσάγκου από την Λύση Αμμοχώστου, αφηγείται την θεραπεία του από τον Άγιο Θεόδωρο τον Στρατηλάτη Καρπασίας
Το 1954 αρρώστησα με φοβερούς πόνους στην πλάτη, που πολλές φορές με ακινητοποιούσαν. Μέσα σε διάστημα δυόμισι μηνών επισκέφθηκα πολλούς γιατρούς χωρίς να βρω θεραπεία. Ενώ ένα βράδυ κοιμόμουν στο δωμάτιό μου μόνος μου, εμφανίστηκε στον ύπνο μου ο Άγιος Θεόδωρος και μου είπε:
– Ανέβα πάνω στο άλογο.
– Δεν μπορώ, του είπα.
– Μπορείς, μου είπε.
Αφήγηση της Κατερίνας Γιασουμή, εγκλωβισμένης το 1974
Προς το τέλος εκείνης της χρονιάς,Τούρκοι από την Αμμόχωστο πήγαιναν σε γάμο στην Γαλάτεια, κατά την έλευσην τους όμως από το χωριό σταμάτησαν έξω από τον Ναό του Αγίου Θεόδωρου, μπήκαν μέσα, ξεκρέμασαν τον πολυέλαιο και αφού τον τοποθέτησαν στο αυτοκίνητό τους και αναχώρησαν. Τη σκηνή παρακολούθησε η Φαττή, μία Τουρκάλα που καταγόταν από το χωριό μας (τον Άγιο Θεόδωρο) και της οποίας το σπίτι βρισκόταν δίπλα από την εκκλησία.
Μια άλλη μέρα, καθώς οι Τούρκοι από την Αμμόχωστο περνούσαν από τον ίδιο δρόμο, τράκαραν πάνω στη τσιμεντένια βρύση που βρίσκεται έξω από την εκκλησία. Από τους επιβάτες άλλοι σκοτώθηκαν και άλλοι τραυματίστηκαν. Η Φαττή μόλις είδε τη σκηνή, τους αναγνώρισε αμέσως, ότι ήταν αυτοί που έκλεψαν τον πολυέλαιο από τον Ναό του Αγίου. Το επεισόδιο διαδόθηκε αμέσως σε όλους τους Τούρκους του χωριού, οι οποίοι το θεώρησαν ως τιμωρία από τον Άγιο Θεόδωρο. Όπως λέγεται, φοβήθηκαν πάρα πολύ.
Από τα παλιά χρόνια, οι Τούρκοι κάτοικοι του χωριού έτρεφαν τον κατάλληλο σεβασμό στον Άγιο Θεόδωρο και συχνά προσέφεραν λάδι για το καντήλι και νήμα για να βάλουν περιμετρικά στην εξωτερική πλευρά των τοίχων του Ναού του.
Σηκώθηκα από το κρεβάτι και ανέβηκα πάνω στο άλογό του και με σκέπασε με ένα άσπρο σεντόνι. Περάσαμε πάνω από θάλασσα και φτάσαμε στην εκκλησία του όπου είχε Θεία Λειτουργία. Μείναμε για λίγη ώρα στον ναό και μετά με έφερε σπίτι μου. Καθ’ όλη τη διάρκεια του ταξιδιού και μέσα στον ναό, ήμουν καλυμμένος με το άσπρο σεντόνι.
Η εμπειρία έμεινε έντονη στη σκέψη μου. Αναρωτιόμουν αν ήταν αληθινή η εμπειρία. Έλεγα μέσα μου: “Είναι δυνατόν να είχα τέτοιο όραμα; Από την άλλη θυμόμουν πολύ καθαρά την εκκλησία”.
Έκανα τάμα να κάνω αρτοκλασία στην γιορτή του. Καθώς πλησίαζε η 8η Φεβρουαρίου σκεφτόμουν τι να κάνω· να πάρω τους άρτους στην εκκλησία του ή στην εκκλησία της Λύσης; Νωρίς το πρωί εκείνης της μέρας μια λάμψη ήρθε πάνω μου. Ίδρωσα. Βεβαιώθηκα ότι έπρεπε να πάω στην εκκλησία του Αγίου Θεοδώρου. Δεν ήξερα, όμως, πού ήταν.
Οι αφόρητοι πόνοι στην πλάτη μου πέρασαν και αμέσως σηκώθηκα από το κρεβάτι και πήγα στην εκκλησία του Αγίου Θεοδώρου στο Καρπάσι. Μόλις έφτασα εκεί αντιλήφθηκα ότι επρόκειτο για τον ναό όπου με πήγε ο Άγιος Θεόδωρος.
Είχα ήδη δυο κόρες και έκανα τάμα στον Άγιο ότι θα έδινα το όνομά του στον πρώτο μου γιο. Το 1956 γεννήθηκε ο γιος μου Θεόδωρος. Ο πατέρας μου ονομαζόταν Συμεών, όμως δεν έδωσα το όνομά του στον γιο μου γιατί τον είχα τάξει στον Άγιο Θεόδωρο.
Από τότε, και κάθε χρόνο, πηγαίναμε στον Άγιο Θεόδωρο στο Καρπάσι. Ο ιερέας μας περίμενε για να κτυπήσει την καμπάνα ώστε να αρχίσει η Θεία Λειτουργία. Είχα κι άλλες περιπέτειες με την υγεία μου, όμως ποτέ δεν είχα τέτοιους πόνους όπως εκείνους τότε!
Θαύμα Αγίου Θεόδωρου Στρατηλάτου-Ελευθερώνει τον γιο της χήρας
Στην Ηράκλεια του Πόντου τόπος μαρτυρίου του Αγίου Θεοδώρου, κοντά στην πατρίδα του τα Ευχάϊτα, κάποτε επέδραμαν πειρατές Ισμαηλίτες κι’ αιχμαλωτίσανε πολύ λαό. Μαζί δε μ’ αυτούς και το μονάκριβο παιδί μιας χήρας. Η χήρα έκλαιε απαρηγόρητα και πήγαινε κάθε μέρα στο Ναό του Μεγαλομάρτυρος Θεοδώρου και τον παρακαλούσε:
—Εγώ, Άγιε μου Θεόδωρε, σε σένα το έταξα από την αρχή το παιδί μου. Και κάθε χρόνο γιόρταζα τη μνήμη σου και έκανα λειτουργία να το προστατεύεις. Τώρα έμεινα έρημη και δεν έχω που να κλίνω το κεφάλι. Γι’ αυτό σε παρακαλώ, Άγιε μου Θεόδωρε, να μου το ελευθερώσεις. Θέλω να έχω κι εγώ η δύστυχη μια παρηγοριά. Εσύ μπορείς να μου το κάνεις, γιατί μαρτύρησες για τον Δεσπότη Χριστό και ότι του ζητήσεις, σου το δίνει.
Κάθε μέρα και νύχτα προσευχότανε στον Άγιο Θεόδωρο η γυναίκα επί πολλή καιρόν, μέχρις ότου ήλθε η γιορτή του Αγίου. Τότε ήθελε να κάμει τη λειτουργία του και να γιορτάσει τον Άγιο, όπως έκανε πάντοτε.
—Αλλά πως να σε γιορτάσω με χαρά η κακόμοιρη. Άγιέ μου Θεόδωρε, αφού δεν είναι εδώ και το παιδί μου. Σε παρακαλώ, Άγιε του Θεού, να μου το φέρεις. Εσύ αν θελήσεις, μπορείς. Αυτά τα έλεγε στην εικόνα του Αγίου με κλάματα, συγχρόνως, την ώρα που έκανε την λειτουργία.
Ο Άγιος την άκουσε και έκανε αμέσως το θαύμα του. Την ώρα, που έψαλλαν, οι Ιερείς και ο λαός, βλέπουν αίφνης το παιδί να παρουσιάζεται στο μέσον του Ναού καβάλα σε άσπρο άλογο! Τον έφερε ο Άγιος Θεόδωρος! Οι πιστοί ακούσανε και τον κρότον των ποδιών του αλόγου. Ο δε υιός της χήρας τους διηγήθηκε τότε, πως ο Άγιος τον άρπαξε μέσα από τους Αγαρηνούς και τον έφερε. Ποιος μπορεί τώρα να περιγράψει την χαρά της μάνας εκείνης, αλλά και όλου του εκκλησιάσματος. Όλοι τότε δοξολογούσαν τον Θεό και τον Μεγαλομάρτυρα Θεόδωρο.
Michael Hadjimichael
