Το μίσος, καθώς και τα άλλα πάθη προέρχονται από την αγάπη του εαυτού μας, η οποία είναι μητέρα και ρίζα όλων των παθών, κατά τον άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό και τον Ισαάκ τον Σύρο.
Αυτή η αγάπη είναι η παρά φύσιν αγάπη του σώματός μας, κατά τον άγιο Μάξιμο τον Ομολογητή.
Το μίσος είναι ο δολοφόνος του ανθρώπου (Α’ Ιωάν. 3,15).
Επιτρέπεται μόνο εναντίον του διαβόλου και της αμαρτίας (Ψαλμ. 96, 11, Αμώς 5,15) και εναντίον των αδίκων κατά τον λόγο του ψαλμωδού: «αδικία εμίσησα και εβδελυξάμην, τον δε νόμον σου ηγάπησα» (Ψαλμ. 118,163 Ρωμ. 12,19).
Οι χριστιανοί πρέπει να μισούν το ψευδός (Ψαλμ. 118,163) και κάθε οδό αδικίας «Από των εντολών σου συνήκα, δια τούτο μίσησα πάσαν οδόν αδικίας» (Ψαλμ. 118), καθώς και την σύναξη των αμαρτωλών ανθρώπων: «Εμίσησα εκκλησία πονηρευομένων και μετά ασεβών ου μη καθίσω».
Πρέπει να μισούν αυτούς που μισούν τον Θεό (Ψαλμ. 138, 21-22).
Το μίσος διώχνεται με την αγάπη του Θεού και του πλησίον, ενώ την προς τον Θεό αγάπη την αποκτούμε με την εκτέλεση των καλών έργων και κυρίως με την καθαρά προσευχή.
Ποια είναι η διαφορά μεταξύ μίσους, οργής, ζηλοτυπίας, φθόνου, διαπληκτισμού, πείσματος και ποια είναι τα επακόλουθα αυτών;
Το μίσος είναι η ρίζα των σημειωθέντων ανωτέρω παθών και αυτά είναι τα παρακλάδια του, όπως λέγει ο άγιος Εφραίμ ο Σύρος, για την διαφορά των παθών.
Ο καρπός του μίσους και των τέκνων του είναι ο θάνατος της ψυχής.
Πνευματικοί Διάλογοι με Ρουμάνους Πατέρες-Γέροντας Κλεόπα Ηλιέ
