Μόλις που μπορούσε να διαβάζει και να γράφει. Μέχρι τα 30 του χρόνια ήταν οργανοπαίχτης και διατηρούσε μία μικρή ταβέρνα κοντά στον ναό του Αγ. Νικολάου.
Εκεί συγκεντρωνότανε και όλη η αλητεία της πόλης της Καλαμάτας της οποίας ήταν ο αρχηγός και στην οποία ασκούσε ισχυρή επιρροή.
Ήταν μέχρι την ηλικία των 30 ετών καταφρονητής κάθε πνευματικής αξίας και αρετής, άτακτος στη ζωή και αχαλίνωτος στην γλώσσα. Ζούσε βίο άτακτο και ακόλαστο. Κανέναν δεν υπολόγιζε και κανένα δεν φοβόταν. Το 1902 σε ηλικία 30 ετών πέθανε ένας από τους πιο στενούς φίλους του. Ο Παναγουλάκης πήγε στην κηδεία από κοινωνική υποχρέωση και παρακολούθησε όμως την Ιεροτελεστία με προσοχή. Το ρητό του ευαγγελικού αναγνώσματος της κηδείας «Μεταβέβηκεν εκ του θανάτου εις την ζωήν» (Ιωάννης κεφ. 5 στ. 24) τον συγκλονίζει. Ήλθε σε αίσθηση της ματαιότητας του κόσμου και μετανόησε.
Ρωτά γεμάτος αγωνία τους επιτρόπους του ναού αν υπάρχει άλλη ζωή μετά τον θάνατο, και εκείνοι άνθρωποι ευσεβείς τον κατηχούν στις αλήθειες της Ορθοδόξου πίστεως. Ο Παναγουλάκης είναι ήδη αιχμάλωτος της Θείας Χάριτος. Νιώθοντας φρίκη για τις προηγούμενες ασωτίες, πηγαίνει σε ένα πνευματικό –τον Ιερομόναχο Γλυμάνο της Μονής Βελανιδιάς– εξομολογείται με συντριβή τις αμαρτίες του και αποφασίζει να ζήση στο εξής μια υποδειγματική Χριστιανική Ζωή. Εκποιεί κατόπιν όλα τα αντικείμενα της ταβέρνας του, μοιράζει τα χρήματα στους φτωχούς και κατόπιν επισκέπτεται όσους προηγουμένως είχε αδικήσει, ζητά γονατιστός συγνώμη και επανορθώνει τις αδικίες. Τέλος διαλέγει την στενή και τεθλιμμένη οδό του ασκητή.
Λέγει ο προφήτης Δαβίδ: «Κύριε, εν τη θαλλάση οι οδοί σου και αι τρίβοι σου εν ύδασι πολλοίς, και τα ίχνη σου ου γνωσθήσονται», (Ψαλμός 76,20). Ποιός θα το φανταζόταν ποτέ, ότι ένας άσωτος γλεντζές και καταφρονητής, ευρήκε τον δρόμο του Θεού κάποια στιγμή που βρέθηκε κρύα και άψυχα στην Εκκλησία από κοινωνικό καθήκον.
Η περίπτωση του Ηλία Παναγουλάκη μας θυμίζει ότι ο Ευαγγελικός λόγος δεν είναι μία ουτοπία ούτε και απευθύνεται σε υπερανθρώπους αλλά είναι η πρόκληση, αλλά και η πρόσκληση στη ζωή του καθένα από μας για να πορευθούμε το δρόμο της Αγιότητας για τον οποίο έχουμε πλαστεί. Ο λόγος του Χριστού «Ου γάρ ήλθον καλέσαι δικαίους αλλά αμαρτωλούς εις μετάνοιαν» (Ματθαίος 9 στ.13) αλλά και τα ευαγγελικά περιστατικά της κλήσεως του Ζακχαίου ( Λουκά 19στ.1010), της κλήσεως του τελώνη Ματθαίου ( Ματθαίος 9 στ.9-13) αλλά και το κείμενο της παραβολής του Ευσπλάχνου Πατρός «Ασώτου Υιού» (Λουκάς 15 στ.11-32) εφαρμόζονται πλήρως στη ζωή του Παναγουλάκη.
Η κατοπινή του σύντομη γήινη πορεία είναι θαυμαστή. Πηγαίνει πρώτα στη Μάνη όπου παραμένει για λίγους μήνες. Μετά επανέρχεται στην Καλαμάτα και καταλύει αρχικά σε ένα κελί κατά στο Ναΐδριο της Αγίας Άχνης, και μετά από λίγο σε ένα σπήλαιο που τότε βρισκόταν έξω από την πόλη κοντά στο κοιμητήριο της πόλεως, το οποίο μετέτρεψε σε ασκητικό κελί. Εκεί χωρίς να έχει καρεί μοναχός έζησε για δεκαπέντε χρόνια με σκληρή άσκηση, νηστεία και προσευχή. Κρέας, ψάρια, αυγά, και γάλα δεν έτρωγε ποτέ.
Λάδι μόνο κάθε Σάββατο και Κυριακή. Και Τετάρτη και Παρασκευή είχε ολοχρονίς πλήρη ασιτία. Δεν ήταν όμως μακριά από τους ανθρώπους, γιατί πολλοί τον επισκεπτόντουσαν, τον ζούσαν και άκουγαν το κήρυγμά του, και ήταν μέρος της καθημερινής τους κουβέντας!! Κάθε Κυριακή και εορτή συνέρρεαν στο Ασκητήριο του Παναγουλάκη πλήθη Χριστιανών στους οποίους κήρυττε τον λόγο του Θεού. Μέσα στο απέριττο οίκημα που κήρυττε, υπήρχε κρεμασμένο το ομοίωμα ενός ανθρώπινου σκελετού για να θυμίζει συνεχώς στους ακροατές την ματαιότητα του κόσμου τούτου. Το απλό και άτεχνο, αλλά προερχόμενο από την καρδιά που φλόγιζε η αγάπη του Χριστού κήρυγμα του Παναγουλάκη, αναγέννησε πλήθος ψυχών. Κ
ήρυττε με απαράμιλλη ζέση την μετάνοια. Υπενθύμιζε τον πνευματικό και αιώνιο θάνατο και την απειλή της αιώνιας καταδίκης. Το ζωντανό παράδειγμα οδήγησε πολλούς στην οδό της Μετανοίας, της Ιεράς Εξομολόγησης, και τους έκανε συνειδητά μέλη της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Ο Απόστολος Παύλος γράφει «αλλά τα μωρά του κόσμου εξελέξατο ο Θεός, ίνα καταισχύνει τα ισχυρά» (Α΄ Κορινθίους 1 στ. 27). Αυτό ήταν βίωμα ζωής για τον Παναγουλάκη. Γύρω από αυτόν τον άνθρωπο είχε δημιουργηθεί ένα πνευματικό κίνημα στην ευρύτερη περιοχή, το οποίο δεν όφειλε την δημιουργία του τόσο στα φλογερά κηρύγματα και τις ιδιαίτερες συζητήσεις που έκανε αυτός ο αγράμματος άνθρωπος, άλλα στην ίδια την ζωή του.
Κοντά στον αγράμματο αυτό ασκητή μαθήτευσαν παιδιά τότε, κατοπινοί μεγάλοι εργάτες του Ευαγγελίου, όπως ο Φώτιος (Αρχιμανδρίτης Ιωήλ) Γιαννακόπουλος(1901-1966), ο Αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος Παπασαραντόπουλος(1876-1972), μεγάλος Ιεραπόστολος της Αφρικανικής Ηπείρου, ο Αρχιμανδρίτης Ιωακείμ Αγιαννανίτης (1895-1955), μεγάλη Αγιορείτικη μορφή και άλλοι πολλοί. Αξιοσημείωτος είναι ο τρόπος που τον γνώρισε και έγινε μαθητής του ο Φώτιος Γιαννακόπουλος, ο κατοπινός π. Ιωήλ. Αναφέρει ο ίδιος χαρακτηριστικά:
«…Μια μέρα του 1913, όταν ο Φώτης ήταν κοντά στα 12, ενώ έπαιζε ξυπόλητος στο δρόμο, μια γιαγιά, φτωχή και τυφλή, του ζήτησε να την οδηγήσει στην άγνωστη μέχρι τότε σπηλιά του ασκητή. Ο καλοσυνάτος Φώτης άφησε το παιχνίδι του με τα άλλα παιδιά και συνοδεύοντας την τυφλή άκουσε το κήρυγμα του Παναγουλάκη. Η γαλήνια όψη του και ο δυναμικός του λόγος τον γοήτεψαν και έτσι αφέθηκε στο Άγιο Πνεύμα να τον οδηγήσει, ό,που το στόμα της τυφλής γιαγιάς έλεγε!!!!
Από τότε ο Φώτης απέκτησε Δάσκαλο…. Από τότε και σε όλη του τη ζωή έλεγε «τι παράξενα, τι μυστήρια που ενεργεί ο Θεός; Εμένα στο φώς με οδήγησε μια γριά τυφλή. Τι σοφά που ενεργεί ο Θεός! Είχα την εντύπωση ότι την οδηγούσα εγώ. Και ο Θεός μου έδειξε, ότι μου την είχε στείλει για να οδηγήσει Εκείνος, με αυτήν την «τυφλή», στο φώς της επιγνώσεώς του εμένα που ‘έβλεπα’».
Μία άλλη φορά βρέθηκε μπροστά σε ένα θαυμαστό σημείο, που όχι μόνο τον σαγήνευσε, αλλά για το φιλοσοφικό του μυαλό, τον σιγούρεψε για την αλήθεια και τη δύναμη της Ορθόδοξης Πίστης. Ο Ηλίας Παναγουλάκης μιλούσε σε μία ομάδα νεαρών και αρκετούς μεγάλους για αυτή την Πίστη. Τότε ένας χρυσοκάνθαρος πετούσε συνεχώς πάνω από τα κεφάλια τους και όλοι στράφηκαν σε αυτόν, χωρίς να προσέχουν τον ασκητή.
Τότε ο Ηλίας, με το σημείο του σταυρού, επιτίμησε τον διάβολο, οπότε το ζωύφιο έπεσε κάτω νεκρό….Ο σοφός Φώτης τότε κατάλαβε!!! Αλήθεια, έχουμε σκεφθεί πόσο δαιμονικό είναι το κάθε τι, που μας αποσπάει από το λόγο του Θεού και διώχνει από την ψυχή μας την κατάνυξη; Δεν είχε συμπληρώσει ακόμη τα σαράντα πέντε του χρόνια ο Παναγουλάκης, όταν προσβλήθηκε από βαρείας μορφής φυματίωση και κοιμήθη εν Κυρίω, τον Ιανουάριο του 1917, αφήνοντας πίσω του πολλά πνευματικά τέκνα και φήμη Αγίου ανδρός.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Ανέκδοτα Αρχιμανδρίτου Ιωήλ Γιαννακόπουλου, έκδοσις Δ΄ εν Αθήναις, 1973, σελ. 44-46, επιμέλεια Αρχιμ. Επιφανίου Θεοδωρόπουλου
- Σύγχρονες Αγιορείτικες μορφές, ΙΩΑΚΕΙΜ ΑΓΙΑΝΝΑΝΙΤΗΣ, τόμος 1, έκδοσις Ιερά Μονή Παρακλήτου, Ωρωπός Ατικκής, 1955
- Μητροπολίτου Νικοπόλεως ΜΕΛΕΤΙΟΥ, Ο πατήρ Ιωήλ, Έκδοση Ιεράς Μητροπόλεως Νικοπόλεως.
Πηγή: enromiosini.gr
