«Εξήλθεν» ο Κύριος, όπως μας πληροφορεί ο Ευαγγελιστής Ματθαίος στο σημερινό Ανάγνωσμα, και «ανεχώρησεν εις τα μέρη Τύρου και Σιδώνος». Εύλογα γεννάται το ερώτημα, αγαπητοί αδελφοί, από ποιόν τόπον «εξήλθεν» ο Ιησούς και σε ποιόν τόπον μετέβη;

Η απάντηση μας δίδεται επίσης εις την περικοπή που ακούσαμε. Ο Κύριος, έφυγε από τη Γαλιλαία, η οποία ήταν περιοχή κατοικούμενη από Ισραηλίτες, που προερχόταν από την ευλογημένη φυλή του Σημ και κατευθύνθηκε στον καταραμένον –από τον Πατέρα Του- τόπον, όπου κατοικούσαν οι Χανανίτες, απόγονοι της φυλής Χαμ…

Θα αναρωτηθεί, ίσως κάποιος, πώς ήταν δυνατόν ο Ιησούς, ο οποίος έδωσε και την εντολή στους μαθητάς Του: «εἰς ὁδὸν ἐθνῶν μὴ ἀπέλθητε..» (Ματθ. 10,5), να εγκαταλείπει τον ευλογημένο λαό και να οδεύει προς τα ειδωλολατρικά έθνη;

Εκδιωγμένος ο Σωτήρας Χριστός

Σύμφωνα με τον ιερό Χρυσόστομον, αφενώς μεν ο Κύριος δεν δεσμευόταν από τις εντολές που προσέτασσε τους μαθητάς Του και αφετέρου διερχόμενος του τόπου εκείνου –όχι για να κηρύξει- δεν έμεινε απαρατήρητος. Λίγο, πριν, ο Ιησούς είχε στηλιτεύσει με σκληρά λόγια την υποκριτική συμπεριφορά των Φαρισαίων και των Γραμματέων, οι οποίοι τηρούσαν επιφανειακά μόνο το Νόμο του Θεού ενώ στην πραγματικότητα, καταπατούσαν τις εντολές για δικαιοσύνη και ελεημοσύνη προς τους υπολοίπους ανθρώπους. Εκδιωγμένος, λοιπόν, ο Σωτήρας Χριστός, από τον ευλογημένο και περιούσιο λαό του Πατρός Του, βγήκε από τα κλειστά «όρια» των Ιουδαίων, προκειμένου να συναντήσει αυτούς που εκδιώχθηκαν ως διαφθορείς του έθνους. Μ’ αυτή την πράξη, ο Κύριος, έθεσε επίσης και τον θεμέλιο λίθο της διαδόσεως του Ευαγγελίου Του -από τους Αποστόλους- «εις πάντα τα έθνη» (Ματθ. κη΄ 19).

Η Χαναναία

Εκεί, Τον πλησιάζει μια γυναίκα ειδωλολάτρισσα, η οποία όπως αναφέρεται από τον Ευαγγελιστή, είχε εξέλθει κι εκείνη εκτός των «συνόρων» της, εξαιτίας της σφοδρής επιθυμίας της να συναντήσει τον Χριστόν. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, σχολιάζοντας το γεγονός, αναφέρει πως η Χαναναία ήταν άξια της ευεργεσίας του Ιησού, διότι, από ταπεινότητα και φόβο για την κατωτερότητά της, δεν μετέβη στην ιερή πόλη των Ιεροσολύμων για να βρει Αυτόν, που όπως την είχαν πληροφορήσει θα μπορούσε να τη βοηθήσει στο θλιβερό πρόβλημά της αλλά με υπομονή και επιμονή, περίμενε την ευκαιρία να τον συναντήσει σε κάποιο ουδέτερο έδαφος. Γι’ αυτό και τόλμησε να εξέλθει της περιοχής της. Κάποιοι, ευστόχως και αλληγορικώς, παραλληλίζουν την έξοδο της Εκκλησίας από τα «στενά» όρια Της προς τα άλλα έθνη -προκειμένου να αναζητήσει τα «απολωλότα πρόβατα» του λογικού ποιμνίου του Θεού- με την έξοδο του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού στα μέρη Τύρου και Σιδώνος, προς συνάντηση της πιστής και ένθερμης Χαναναίας.

Ἐλέησόν με, Κύριε, υἱὲ Δαυΐδ

Δραματική η συνάντηση, που περιγράφεται στο σημερινό ανάγνωσμα μεταξύ Θεανθρώπου και του πονεμένου πλάσματός Του! Η συνάντηση της τελείας Αγάπης – που είναι ο Χριστός- με την τέλεια έκφραση της ανθρωπίνης αγάπης, που είναι η μητρική… «Ἐκραύγασεν» η γυναίκα προς τον Ιησού: «Ἐλέησόν με, Κύριε, υἱὲ Δαυΐδ»!!! Δεν Του μίλησε απλώς! Έβγαλε φωνή μεγάλη! Δεν απευθύνθηκε απλώς σε κάποιον που είχε ακούσει ότι είχε χαρίσματα αλλά Τον αναγνώρισε ως Κύριον και υιό του Δαυίδ! Αλλοίμονο… Την τιμή και την αναγνώριση, που τα γνήσια τέκνα του Ισραηλιτικού λαού, αρνούνταν να την αποδώσουν εις τον Χριστό, την απέδωσε μια ειδωλολάτρισσα! Αξιοθρήνητη η κατάσταση της γυναικός.

Τα απελπισμένα μάτια της αναζητούν τη συνάντηση με τα θεϊκά! Φωνάζει με όλη τη δύναμη της ψυχής της προς τον Σωτήρα! «Ἐλέησόν με»!!! Ωστόσο, η παράκληση δεν ήταν για την ίδια αλλά για τη θυγατέρα της, η οποία έπασχε από δαιμόνιο… Ντράπηκε η πονεμένη μητέρα να τη φέρει μπροστά στον Κύριο και να την εκθέσει ενώπιον του πλήθους που Τον συνόδευε… «Εξήλθε» μόνη της να Τον συναντήσει, κι εξέπεμψε την έκκληση για ευεργεσία και έλεος, ως να επρόκειτο γι’ αυτήν!!! Ω! της μητρικής αγάπης η θυσία! Πόσο και τί μας διδάσκει! Τί μεγάλο παράδειγμα μας πρόσφερε η ικεσία αυτής της μητέρας, για τον τρόπο που πρέπει να στεκόμαστε κατά την προσευχή μας αλλά και για το πώς πρέπει να κάνουμε το πρόβλημα του πάσχοντος αδελφού δικό μας πριν το παρουσιάζομε ενώπιον του Θεού και ζητήσουμε το Έλεός Του…

«Ἐλέησόν με, Κύριε, υἱέ Δαυίδ, ἡ θυγάτηρ μου κακῶς δαιμονίζεται»! Κι Εκείνος, που πάντοτε αγκάλιαζε με το βλέμμα του τον κάθε αμαρτωλό που έδραμε προς Αυτόν για βοήθεια, αντί να την παρηγορήσει, αντί να της δώσει το ποθούμενο, σιώπησε! Πόσο βαριά ήταν αυτή η σιωπή στα ώτα της πληγωμένης Χαναναίας… Ο κρότος μιας αστραπής θα είχε λιγότερο αντίκτυπο από αυτή την σιωπή του Κυρίου! Κι όμως, η απελπισία της ασθενείας της κόρης της, συνέθλιβε την καρδιά της και την όπλιζε με περισσή τόλμη και παρρησία. Συνέχισε, παρά την ολοφάνερη αγνόηση από τον Ιησού, να κραυγάζει και να θρηνεί κλαίγοντας γοερώς, επαναλαμβάνοντας «Ἐλέησόν με, Κύριε»!!!

Το παρευρισκόμενο πλήθος βουβάθηκε μπροστά στην αξιολύπητη φιγούρα και οι μαθητές αμήχανοι από το θόρυβο που γινόταν, εζήτησαν από το Διδάσκαλό τους με έμμεσο τρόπο να της δώσει αυτό που ζητούσε ώστε να φύγει και να σταματήσει να τους ενοχλεί με τις φωνές της… Ήταν ποτέ δυνατό οι άνθρωποι που Τον συνόδευαν να ήσαν ευσπλαχνικότεροι από τον Χριστό; Σαφώς, αγαπητοί μου, όχι! Ωστόσο, ο Κύριος απευθυνόμενος στην έκκληση των μαθητών Του, είπε: «Ουκ απεστάλην ει μη εις τα πρόβατα τα απολωλότα οίκου Ισραήλ» (Ματθ. ιε’ 23, 24). Αποστομωτική η απάντηση από τα χείλη του Ιησού. Πιστή στις υποσχέσεις του Πατρός Θεού. Όμως, επειδή ο Πάνσοφος Κύριος μιλούσε πάντα με ζωντανά παραδείγματα, έδωσε την ευκαιρία στους μετέπειτα Αποστόλους Του, να κατανοήσουν πλήρως και να χαραχθεί αυτό στη μνήμη τους, ότι ενώ οι ομοεθνείς τους τον απέρριπταν και τον περιφρονούσαν, οι ειδωλολάτρες –όπως αυτή η Χαναναία που συμπόνεσαν και ίδιοι- τον αναγνώριζαν ως Απεσταλμένο του Θεού, οπότε και ήσαν ισάξιοι σε αντιμετώπιση με τους Ιουδαίους.

Ποιά ήταν όμως η αντίδραση της γυναικός, στα λόγια του Χριστού; Θα περίμενε κανείς, απογοητευμένη να στραφεί και να φύγει με σκυμμένο το κεφάλι… Δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις για να δεχθεί το έλεος του Ευεργέτου… Ωστόσο, εκείνη με περισσότερη επιμονή και θάρρος, πλησιάζει και αποκαμωμένη πέφτει μπροστά στα θεϊκά πόδια Του… Γεμάτη ντροπή και ταπείνωση, Τον προσκυνά και του εκφράζει για ακόμη μια φορά την απελπισμένη ικεσία της: «Κύριε, βοήθει μοι»…
Όμως και πάλι ο Κύριος δεν ικανοποιείται –φαινομενικά- από την παράκλησή της και της απαντά: «Οὐκ ἔστι καλὸν λαβεῖν τὸν ἄρτον τῶν τέκνων καὶ βαλεῖν τοῖς κυναρίοις». Αμήχανη η πονεμένη μητέρα, στέκεται για λίγο…

Ας συλλογισθούμε αδελφοί μου, αν κάποιος από εμάς ήταν στη θέση της τί θα έπραττε; Σίγουρα, ο θυμός θα μας πλημμύριζε! Σκυλάκια εμείς και οι άλλοι τέκνα; Γεμάτοι αγανάκτηση θα εγκαταλείπαμε προσβεβλημένοι κάθε άλλη προσπάθεια… Και, μήπως δυστυχώς, αυτό δεν πράττουμε κάθε φορά που ο Θεός δεν απαντά αμέσως στις προσευχές μας;

Μεγάλη πίστη

Η ευλογημένη όμως αυτή ψυχή, δεν πτοήθηκε ούτε από τη σιωπή, ούτε από τον προσβλητικό χαρακτηρισμό και απαντά με καρτερία και αξιοζήλευτη πίστη: « Κύριε κι αν μόνο τα τέκνα έχουν δικαίωμα στον άρτο τί εμποδίζει ή τι ενοχλεί και στα σκυλάκια να τραφούν από τα ψίχουλα τα οποία θα πέφτουν από το τραπέζι τους»;
Εγνώριζε, ο Καρδιογνώστης Κύριος το μεγαλείο της ευγενικής ψυχής της Χαναναίας… Δεν ήθελε να την πληγώσει! Δεν ήθελε να τη φέρει σε δύσκολη θέση! Αυτό που ήθελε, ήταν μέσα από το ευώδες θυμίαμα που απέπνεε η ζωντανή πίστη της, να γίνει αιώνιο παράδειγμα προς όλους εμάς που καθημερινώς Τον παρακαλούμε για διάφορα ζητήματα του βίου μας και που με το πρώτο εμπόδιο εγκαταλείπουμε απογοητευμένοι κάθε προσπάθεια, γογγύζοντας κατά του Θεού. Αυτό έγινε φανερό με τα λόγια που ακολούθησαν και τα οποία έκλεισαν την αυλαία του δράματος, αποκαλύπτοντας την πραγματική διάθεση του Ιησού προς τη δοκιμαζόμενη γυναίκα: «Ὦ γύναι, μεγάλη σου ἡ πίστις! γενηθήτω σοι ὡς θέλεις»! Και λέγοντας αυτά, η θυγατέρα της ιάθηκε.

Αμήν.

Σύνταξη-Α.Τ για το orthodoxia.online – Απαγορεύεται η αναδημοσίευση με οποιονδήποτε τρόπο χωρίς την άδεια του εκδότη