Την μνήμη του Αγίου Πολυκάρπου τιμά η ορθόδοξη εκκλησία την Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου.
Από όλο τον βίο του Αγίου Πολυκάρπου, αγαπητοί μου, ας προσέξουμε την απάντηση που έδωσε· «Πως να βλαστημήσω τον Σωτήρα μου;». Δεν θέλησε να πη κακό λόγο για το Χριστό, και μαρτύρησε.
Εκείνος μπροστά στα θηρία και στη φωτιά δεν βλαστήμησε. Εμείς σήμερα; Ποιος μας πιέζει κι ακούγονται βλαστήμιες μέρα – νύχτα; Δεξιά – αριστερά, μικροί – μεγάλοι, σε δρόμους και πλατείες, σε στρατόπεδα και σχολεία, παντού. Βλαστημάνε και οι γυναίκες ακόμη! Ποιος μας πιέζει; Μας έβαλε κανείς το μαχαίρι στο λαιμό; που και τότε πάλι δεν έπρεπε να βλαστημήσουμε, αν είμαστε Χριστιανοί.
«Χριστιανοί» που βλαστημάτε, τι κακό μας έκανε ο Χριστός; Η μάλλον τι καλό δεν μας έκανε; Ο ήλιος, ο αέρας, τα ποτάμια, η θάλασσα, τα άστρα, τα δέντρα, η αναπνοή μας, η ζωή μας, κάθε τικ – τακ που κάνει η καρδιά, τα πάντα είνε δώρα του. Τι κακό μας έκανε;
Τον βλαστημούμε, και μακροθυμεί. Αλλά μέχρι πότε; Θα έρθη η τιμωρία. Και θα ‘μαστε αναπολόγητοι την ημέρα εκείνη.
Η βλαστήμια είνε η πιο μεγάλη αμαρτία στον κόσμο. Οι άλλες αμαρτίες είνε παράβασι του νόμου του Θεού· ενώ η βλαστήμια είνε ύβρις του ιδίου του νομοθέτου Θεού, λέει ο Μέγας Βασίλειος. Γι’ αυτό και τα στοιχεία της φύσεως έχουν αγριέψει εναντίον μας. Γιατί να μας υπηρετούν; Σαν ν’ ακούω τον ήλιο να λέη· Χριστέ μου, άφησέ με να πλησιάσω τη Γη να τους ζεματίσω. Και η θάλασσα να λέη· Άφησέ με να φουσκώσω τα κύματά μου να τους πνίξω. Και η φωτιά να λέη· Άφησέ με να τους κάψω. Και η Γη να λέη· Άφησέ με να κάνω σεισμό μεγάλο να τους θάψω… Γι’ αυτό θα υποστούμε τιμωρίες· δεν θα μείνουν έτσι αυτά.
Τα παλιά τα χρόνια οι άνθρωποι ήταν ευγνώμονες. Λίγο νερό έχουμε στα νησιά μας· δεν υπάρχουν εκεί ποτάμια μεγάλα. Και είδα τότε γεροντάκια σεβάσμια, που έπιναν ένα ποτήρι νερό κ᾽ έκαναν το σταυρό τους. Ευχαριστούσαν το Θεό σαν τα πουλάκια, που όταν πίνουν υψώνουν το κεφαλάκι τους προς τα επάνω, σαν να λένε· Χριστέ, σ’ ευχαριστώ.
Σήμερα; Αχάριστοι. Και ιδού λοιπόν τώρα η τιμωρία· άρχισε η ανομβρία! Και αν συνεχιστή έτσι, θα έρθη μέρα που το νερό θα μοιράζεται με το δελτίο. Μάλιστα. Για να μάθης, άνθρωπε αχάριστε! Όπως έχω πεί χίλιες φορές, ένα σκύλο έχεις, του πετάς ένα κόκκαλο, κι ο σκύλος κουνάει την ουρά σαν να λέη· Αφέντη, σ’ ευχαριστώ. Κ’ εμείς, τη μπουκιά έχουμε στο στόμα και το Χριστό βλαστημάμε. Θα πούμε το ψωμί ψωμάκι και το νερό νεράκι. Θα στερέψουν τα ποτάμια και οι λίμνες.
Ας πάρουμε λοιπόν το δίδαγμα αυτό. Και όπως απήντησε ο άγιος Πολύκαρπος, έτσι κ’ εμείς. Και σε κάθε βλάστημο που ακούσετε, διαμαρτυρηθήτε ν’ αγιάση το στόμα σας. Διαφορετικά, έχουμε αμαρτία. Δεν αμαρτάνει μόνο αυτός που βλαστημά· αμαρτάνει και όποιος ακούει το βλάστημο και μένει αδιάφορος.
Όταν ήμουν στρατιωτικός ιερεύς, μόλις μπήκα μια νύχτα στο στρατόπεδο, ακούω ένα στρατιώτη να βλαστημάη τα θεία. Τι κακό σου έκανε, του λέω, ο Χριστός και η Παναγιά; Αν σου φταίη η αδικία του κράτους, να βλαστημήσης το βασιλιά, τον πρόεδρο της κυβερνήσεως, το λοχαγό σου. Α, αυτούς δεν τολμάς! Δειλέ άνθρωπε, το Θεό βλαστημάς;
Θεέ μου, σε ποιόν αιώνα ζούμε! Θα ‘πρεπε να μην υπάρχη ούτε ένας βλάστημος. Φταίμε όλοι.
Ο Θεός διά πρεσβειών της υπεραγίας Θεοτόκου και του αγίου Πολυκάρπου, που θυσιάσθηκε για να μη βλαστημήση, ας ελεήση και σώση όλους μας· αμήν.
(†) επίσκοπος Αυγουστίνος
Πηγή: Απομαγνητοφωνημένη ομιλία, η οποία έγινε στον ι. ναό Αγ. Παντελεήμονος Φλωρίνης την Παρασκευή 24-2-1989
