Σύναξη της Παναγίας της Αρβανίτισσας στην Χίο
Εορτάζει 39 ημέρες μετά το Άγιο Πάσχα
Βιογραφία
Η Παναγία η Αρβανίτισσα είχε επικρατήσει να εορτάζετε την ημέρα της Αναλήψεως. Ύστερα όμως από τις προσπάθειες του π. Νεκταρίου, καθιερώθηκε να εορτάζει την πρώτη Κυριακή μετά των Αγίων Πάντων.
O ναός της Παναγίας της Αρβανίτισσας
Στην Παναγία την Αρβανίτισσα είναι αφιερωμένος ναός (εξωκλήσι) στις Καρυές της Χίου. Ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Μονομάχος ο Θ΄ (1042 – 1054 μ.Χ.), έστειλε πετράδες (που κατάγονταν από τη Βόρειο Ήπειρο), για να κτίσουν τη Νέα Μονή της Χίου. Μετά την ανοικοδόμηση της Νέας Μονής (που, παρά τις λεηλασίες και τις καταστροφές της από τους Τούρκους, σώζεται μέχρι σήμερα), οι άνθρωποι αυτοί έμειναν στο νησί και έγιναν κάτοικοί του. Οι απόγονοί τους ήταν ποιμένες και εγκαταστάθηκαν στην περιοχή «Κοχλία» (περιλαμβάνει τα χωριά Καρυές, Αυγώνυμα, Ανάβατο και Δαφνώνα).
Οι ποιμένες, που διέμεναν στην ονομαζόμενη σήμερα τοποθεσία «Παναγία Αρβανίτισσα», έβλεπαν μια λυγερόκορμη κοπέλα με αρβανίτικη φορεσιά να περιδιαβαίνει στις κορυφές. Κατάλαβαν ότι είναι η Παναγία και από την ενδυμασία της την αποκάλεσαν Παναγία Αρβανίτισσα.
Το 1905 μ.Χ. βρέθηκε εικόνισμα της Παναγίας και κτίστηκε εκεί εκκλησία με την οικονομική αρωγή του έμπορου Αλέξανδρου Κωνσταντινίδη. Επειδή ήταν χρόνια σκληρής δουλείας στους Τούρκους, που απαγόρευαν την ανέγερση χριστιανικών ναών, η εκκλησία χτίστηκε, όπως μας πληροφορεί ο Σταμάτης Κάρμαντζης (ο οποίος έγραψε το πρώτο Συναξάρι της Παναγίας της Αρβανίτισσας), «κρυφά με τη βοήθεια των ποιμένων Καρούσων και των άλλων συγχωριανών, μετά από μεγάλο αγώνα, αφάνταστη ταλαιπωρία και εργασία κυρίως τη νύχτα, διότι την ημέρα ήταν πολύ δύσκολο από το φόβο των Τούρκων».
Το 1912 μ.Χ., που απελευθερώθηκε η Χίος από τους Τούρκους, μια ομάδα Τούρκων στρατιωτών διωκόμενη από τους Έλληνες εισήλθαν στο ναό της Παναγίας της Αρβανίτισσας. Τον λεηλάτησαν και προκάλεσαν ζημιές στις εικόνες. Άλλες τις έσπασαν, άλλες τις έκαψαν, άλλες τις κατατρύπησαν και άλλες τις χαράκωσαν με τα ξίφη τους. Ο Σταμάτης Κάρμαντζης σημειώνει ότι «επειδή ο ναός είναι κτισμένος σε ύψωμα, αποφάσισαν οι κάτοικοι των Καρυών να τον εορτάζουν την ημέρα της Αναλήψεως.
Ταυτόχρονα οι ποιμένες κάνουν και τη γιορτή τους λόγω του τέλους της κτηνοτροφικής περιόδου, ευχαριστώντας την Παναγία για τη χρονιά που πέρασε. Μάλιστα κουβαλούν στη χάρη της και βράζουν γάλα για όλους τους προσκυνητές. Επίσης βγάζουν σε δημοπρασία κατσικάκια και αρνάκια για τη συντήρηση και τον ευπρεπισμό της εκκλησίας. Ο ναός αναφέρεται και με τις δύο ονομασίες από τον πληθυσμό της Χίου, ιερός ναός Αναλήψεως – Παναγίας Αρβανίτισσας, αλλά περισσότερο γνωστός είναι ο ναός ως Παναγία Αρβανίτισσα».
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Τῆς Ἑλλάδος ἡ σκέπη, τῶν πιστῶν καταφύγιον, γένους τῶν Ῥωμηών, προστασία, Καρύων Χίου ἔφορος λαοῦ σου ἀντιλήπτωρ καὶ φρουρός. Παρθένε Ἀρβανίτισσα σὺ εἶ ὁρωμένη μετὰ σώματος ἐμφανῶς, καὶ ἐν πολέμους σπεύδουσα. Χαίροις ἡ κηδεμὼν τῶν ἐν δεινοῖς, χαίροις τροφὸς ἡ εὔστοργος χαίροις, ἡ ἰλεούσα τὸν Θεὸν ὡς τούτου Μήτηρ Ἄχραντος.
Κάνε το σχόλιο σου