Στο Αγιολόγιο της Εκκλησίας μας ξεχωριστή θέση κατέχουν οι Μάρτυρες. Οι Μάρτυρες είναι εκείνοι οι Χριστιανοί οι οποίοι δεν αρνήθηκαν την πίστη τους στον Χριστό και για το λόγο αυτό υπέστησαν μαρτύρια και έχυσαν το αίμα τους.
Δεν φοβήθηκαν να ομολογήσουν την πίστη τους μπροστά σε αυτούς που είχαν την εξουσία στα χέρια τους. Στη σημερινή εποχή που οι περισσότεροι ζούμε χωρίς ιδανικά και που είναι δύσκολο να βρεθούν καλά πρότυπα για να ταυτισθούν οι νέοι μας, οι Μάρτυρες της Εκκλησίας μας έρχονται να πληρώσουν αυτό το κενό. Οι Μάρτυρες είναι οι ζωντανοί φάροι, που φωτίζουν και καθοδηγούν όλους εμάς. Ανάμεσα στο νέφος των Μαρτύρων της Χριστιανικής Εκκλησίας είναι και οι σήμερα εορταζόμενες Αγία Σοφία και οι θυγατέρες αυτής, Πίστη, Ελπίδα και Αγάπη.
Ποια ακριβώς είναι η πατρίδα της Αγίας Σοφίας, δεν έχουμε σαφή απάντηση. Στα Συναξάρια διαβάζουμε ότι πατρίδα της ήταν κάποια μεγάλη πόλη της Ιταλίας και ότι η καταγωγή της ήταν αριστοκρατική. Από μια φίλη της Χριστιανή κατηχήθηκε στην πίστη και αργότερα βαπτίσθηκε. Η Αγία Σοφία τη μεταστροφή της αυτή τη θεώρησε μεγάλη ευλογία για τη ζωή της. Τον θησαυρό αυτό της Χριστιανικής Πίστης, προσπαθούσε να τον διαδώσει και σε άλλους ανθρώπους. Η Αγία μας έγινε αιτία πολλοί άνθρωποι να αλλάξουν τρόπο ζωής και να γίνουν Χριστιανοί. Κάποια στιγμή η Αγία δημιουργεί οικογένεια και ο καλός Θεός τους χαρίζει τρία χαριτωμένα πλάσματα, την Πίστη, την Ελπίδα και την Αγάπη. Η Αγία Σοφία μαζί με το σύζυγό της και τις θυγατέρες της μελετούσαν καθημερινά το λόγο του Θεού. Αυτά που διάβαζαν προσπαθούσαν να τα εφαρμόσουν στη ζωή τους.
Οικογενειακοί λόγοι ανάγκασαν την Αγία Σοφία να πάει να κατοικήσει στην πρωτεύουσα της απέραντης Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, την Ρώμη. Και εκεί συνέχισε να προσφέρει τις υπηρεσίες της στην Εκκλησία του Χριστού. Η οικογένεια της Αγίας απέκτησε εκεί μεγάλη φήμη και οι υπόλοιποι Χριστιανοί τους σέβονταν. Ο αυτοκράτορας Ανδριανός (117-138 μ.Χ.) κάποια στιγμή, κινούμενος από τον διάβολο, πραγματοποίησε φοβερό διωγμό κατά των Χριστιανών. Ο επιστάτης της πόλης, Αντίοχος, ανέφερε στον αυτοκράτορα ότι η Σοφία και οι τρεις κόρες της είναι Χριστιανές. Ο Ανδριανός θύμωσε πολύ και διέταξε να τις φέρουν στο δικαστήριο. Η Αγία Σοφία, πριν πάνε στο δικαστήριο, συμβούλευσε τις κόρες της να μείνουν πιστές στην Χριστιανική Πίστη και να μη δειλιάσουν ακόμη και μπροστά στον θάνατο. Τους ένωνε η πίστη τους στον Χριστό.
Ο ηγεμόνας, όπως συνήθως συνέβαινε την εποχή εκείνη των διωγμών, προσπάθησε με κολακείες και υποσχέσεις να τους αλλάξει το φρόνημα και να αρνηθούν την πίστη τους. Όμως δεν τα κατάφερε. Πρώτη οδηγήθηκε στο μαρτύριο η Πίστη. Μετά από φρικτά βασανιστήρια την αποκεφάλισαν. Ακολούθησαν τα βασανιστήρια των άλλων δύο θυγατέρων της Αγίας Σοφίας, της Ελπίδας και της Αγάπης. Και οι δύο θανατώθηκαν όπως η αδελφή τους η Πίστη. Η Αγία Σοφία, η αγιασμένη αυτή μητέρα, πήρε τα ιερά λείψανα των παιδιών της και μαζί με άλλους Χριστιανούς τα πήγε στον τόπο που χρησιμοποιούσαν για Ναό. Οι πιστοί με μεγάλη ευλάβεια προσκύνησαν τα τίμια και σεβάσμια λείψανα των τριών μικρών κοριτσιών. Τρεις ημέρες μετά τα μαρτύρια, η μητέρα τους πήγε στο Ναό να τα προσκυνήσει. Εκεί έπεσε πάνω στο κιβώτιο όπου φυλάσσονταν τα λείψανα των κοριτσιών της και παρέδωσε την αγία της ψυχή.
Οι Αγίες που εορτάζουμε σήμερα ακολούθησαν την Σταυρική πορεία του Αρχηγού της Πίστης μας Ιησού Χριστού. Χωρίς Σταυρό δεν μπορούμε να φθάσουμε στην Ανάσταση. Ο Χριστός για να αναστηθεί πέρασε πρώτα από τον Σταυρό. Ανάσταση χωρίς Σταυρό είναι ένας απλός ρομαντισμός. Ο σύγχρονος άνθρωπος προσπαθεί να αγνοήσει τον Σταυρό και τη λυτρωτική του σημασία. Ο σύγχρονος άνθρωπος ζει μια ζωή ψευδαισθήσεων και ανέσεων. Θέλει να κερδίσει τον Παράδεισο χωρίς κόπο. Όμως αυτό είναι αδύνατο. Χρειάζεται συνεχής πνευματικός αγώνας, κατά τον οποίο θα χάσουμε πολλές επίγειες απολαύσεις, για να κερδίσουμε τελικά τον Παράδεισο. Η πνευματική ζωή δεν είναι μία εύκολη υπόθεση, Ο Σταυρικός δρόμος, που καλούμαστε να ακολουθήσουμε από την Εκκλησία, θα μας οδηγήσει με βεβαιότητα στην προσωπική μας Ανάσταση. Ο Σταυρός και ο πόνος είναι η οδός και το Ευαγγέλιο του Χριστού.
Η τιμή των Αγίων συνιστά έντονο χαρακτηριστικό της Ορθόδοξης ευσέβειας. Για την Εκκλησία οι Άγιοι είναι οι φορείς και οι σάλπιγγες του Πνεύματος. Οι Άγιοι δεν είναι υπεράνθρωποι. Είναι απλοί άνθρωποι σαν κι εμάς. Είναι εκείνοι που με την άσκηση μέσα στην Χάρη του Θεού έφθασαν στη θέωση. Με το να τιμά καθημερινά η Εκκλησία μας τους Αγίους, προσπαθεί να μας κάνει, να τους μιμηθούμε κατά το μέτρο των δυνατοτήτων μας. Ο κάθε άνθρωπος έχει το δικό του χαρακτήρα και τις δικές του δυνατότητες. Με αυτά θα προσπαθήσει να πορευθεί στην πνευματική του ζωή. Μακάρι η σημερινή μνήμη της Αγίας Σοφίας και των τριών θυγατέρων αυτής, να μας οδηγήσει και στην προσωπική μας θέωση. Μακάρι με τις πρεσβείες τους να τονωθούμε εμείς οι σημερινοί Χριστιανοί στην πίστη μας και έτσι να αγαπήσουμε περισσότερο τον Χριστό.
Πρωτοπρεσβύτερος Βασίλειος Γιαννακόπουλος
Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίου Αλεξίου Αιγίου
