Γιατί ο Άγιος Μάξιμος ο Καυσοκαλυβίτης ονομάζεται από τους Αγιορείτες πατέρες “το «πτηνόν του Άθω»”;
Αναφέρει ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης
Εμφάνιση της Θεοτόκου στον Άγιο στην κορυφή του Άθω
Καθὼς τὸ Σιναῖον ὄρος ἐκάλεσε τὸν Μωϋσήν, ὁ Κάρμηλος τὸν Ἠλίαν, καὶ τὸν Βαπτιστὴν Ἰωάννην ἡ ἔρημος, τοιουτοτρόπος καὶ τὸν Ὅσιον Μάξιμον ἀνακαλεῖ ὁ Ἄθως, τὸ ἄνθος τῶν ὀρέων, διὰ νὰ ἀνθήσῃ ὁ δίκαιος ἐν αὐτῷ καὶ νὰ καρποφορήσῃ τοὺς καρποὺς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Διότι τὴν Κυριακὴν τῶν Ἁγίων Πατέρων, ὁποῦ εἶναι μετὰ τὴν θείαν Ἀνάληψιν, φαίνεται εις αὐτὸν ἡ Θεοτόκος ἔχουσα ἐν ἀγκάλαις τὸν Κύριον τοῦ λέγει: Ἀκολούθει μοι πιστότατε Μάξιμε, καὶ ἀνέβα ἐπάνω εἰς τὸν Ἄθωνα διὰ νὰ λάβῃς τὴν χάριν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, καθὼς ἐπιθυμεῖς.
Βλέποντας δὲ δύο καὶ τρεῖς φορὲς ταύτην τὴν θείαν ὀπτασίαν, ἄφησεν τὴν Μεγίστην Λαύραν καὶ μετὰ ἑπτὰ ἡμέρας ἀνέβη εἰς τὴν κορυφὴν τοῦ ὄρους τῷ Σαββάτῳ τῆς Πεντηκοστῆς καὶ πέρασε ὅλην τὴν νύκτα ἄγρυπνος, ὁμοῦ μὲ ἄλλους μοναχούς, οἱ ὁποῖοι μετὰ τὴν Θείαν Λειτουργίαν ἀνεχώρησαν. Ὁ δὲ θεῖος Μάξιμος ἔμεινεν ἐκεῖ μόνος τρία νυχθήμερα προσευχόμενος ἀδιαλείπτως εἰς τὸν Θεὸν καὶ εἰς τὴν Θεοτόκον διὰ μέσου προσευχῆς νοερᾶς.
Ἀλλὰ ποῖος δύναται νὰ διηγηθῇ τοὺς πειρασμοὺς ὁποῦ ἐμεταχειρίσθη ὁ ἐχθρὸς διὰ νὰ διώξῃ ἐκεῖθεν τὸν Ἅγιον; Διότι ἐφαίνετο ὅτι γίνονται ἀστραπαὶ καὶ βρονταί, καὶ ὅτι ἐσείετο τὸ μέγα ἐκεῖνο ὄρος τοῦ Ἄθωνος καὶ ἐξεσπῶντο πέτραι καὶ βουνά. Ὅλα δὲ αὐτὰ ἐγίνοντο ψευδῶς κατὰ φαντασίαν τῶν δαιμόνων, ἐν καιρῷ τῆς νυκτός διὰ νὰ τὸν φοβίσουν. Και τὴν ἡμέραν πάλιν ἀκούοντο φωναὶ ἄγριαι καὶ ταραχαὶ μεγάλαι, ὡσὰν νὰ ἦταν ἐκεῖ κοντὰ πλῆθος ἀνθρώπων. Καὶ ἐφαίνοντο πολλοὶ ἄσχημοι ἄνθρωποι, ὅτι ἀνέβαιναν ἀπὸ ὅλα τὰ μέρη τοῦ ὄρους εἰς τὴν κορυφήν, καὶ ὁρμοῦσαν εἰς τὸν Ἅγιον μὲ σφενδόνας καὶ κοντάρια, διὰ νὰ τὸν κατεβάσουν ἀπὸ τὴν κορυφήν· διότι δὲν ὑπέφερον οἱ κατάρατοι νὰ κατοικήσῃ ἐκεῖ.
Καὶ ταῦτα μὲν ἔδειχναν ἐκεῖνοι κατὰ φαντασίαν· ὁ δὲ θεῖος Μάξιμος ἔχοντας εἰς τὸν ἑαυτόν του τὴν χάριν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, δὲν ἐφοβεῖτο παντελῶς, οὐδὲ ἐφρόντιζε διὰ αὐτά. Μόνον εις τὴν νοερὰν προσευχὴν ἐκαταγίνετο καὶ ἐπαρακαλούσε τὸν Θεὸν καὶ τὴν Θεοτόκον· τὴν ἀνάδοχον αὐτοῦ καὶ προστάτην.
Καὶ λοιπὸν φαίνεται εἰς αὐτὸν ἡ Θεοτόκος μετὰ δόξης πολλῆς ὡς βασίλισσα, περικυκλουμένη ἀπὸ πολλοὺς ἄρχοντας νέους αὐτοὺς εἰς τὴν ἡλικίαν, κρατοῦσα πάλιν εἰς τὰς χεῖράς της τὸν Υἱόν της, τὸν δημιουργὸν πάσης τῆς κτίσεως. Γνωρίσας δὲ αὐτὴν ὁ Ἅγιος, ἀπὸ τὸ ἐξαίσιον καὶ θεῖον ἐκεῖνο φῶς ὁποῦ διέλαμπε καὶ ἐφώτιζε τριγύρω ὅλα τὰ μέρη ἐκεῖνα, καὶ πληροφορηθεὶς ὅτι δὲν ἦταν πλάνη δαιμονική, ἀλλὰ θεία ὀπτασία καὶ ἐμφάνεια ἀληθινὴ της Θεοτόκου, τὴν ἐδοξολόγησε μετὰ χαρᾶς ἀνεκλαλήτου λέγων: Χαῖρε Κεχαριτωμένη, ὁ Κύριος μετὰ Σοῦ· καὶ ἄλλα τοιαῦτα.
Ἔπειτα πεσών, ἐπροσκύνησε τὸν Κύριον ὁμοῦ μὲ τὴν Κυρίαν Θεοτόκον, καὶ ἐδέχθη παρὰ Κυρίου τὴν εὐλογίαν. Ἤκουσε δὲ ἀπὸ τὴν Παναγίαν ταῦτα: Λάβε τὴν χάριν κατὰ δαιμόνων, ὁ σεπτὸς ἀθλοφόρος καὶ κατοίκησε εἰς τὰ πρόποδα τῆς κορυφῆς τοῦ Ἄθωνος· διότι τοῦτο εἶναι θέλημα τοῦ Υἱοῦ μου, διὰ νὰ ἀνέβῃς εἰς ὕψος ἀρετῆς καὶ νὰ γίνῃς διδάσκαλος καὶ ὁδηγὸς εἰς πολλούς, καὶ νὰ σώσῃς αὐτούς.
Καὶ μετὰ ταῦτα τοῦ ἐδόθη καὶ ἄρτος οὐράνιος εἰς τροφὴν καὶ ἀναψυχὴν τῆς φύσεως, ὁποῦ ἦταν τόσας ἡμέρας νηστικός, εὐθὺς δὲ ὁποῦ ἐπῆρε τὸν ἄρτον καὶ τὸν ἔβαλεν εἰς τὸ στόμα του, τὸν ἐπερικύκλωσε ἄνωθεν θεῖο φῶς καὶ ἤκουσεν ὕμνον Ἀγγελικόν. Καὶ οὕτως, ἡ μὲν Θεοτόκος ἀνέβη εἰς τὰ οὐράνια, τόση δὲ ἔλλαμψις καὶ εὐωδία ἔμεινεν εἰς τὴν κορυφὴν τοῦ ὄρους, ὥστε ἔγινεν ἐκστατικὸς ὁ Ἅγιος, καὶ δὲν ἤθελεν νὰ κατέβῃ ἐκεῖθεν και νὰ ὑστερηθῇ τὴν εὐωδίαν ἐκείνην καὶ τὴν λάμψιν.
Ὅθεν μετὰ τρεῖς ἡμέρας ἐκατέβη κατὰ τὴν προσταγὴν τῆς Θεοτόκου, καὶ ἐπῆγεν εἰς τὸν Ναόν της τὸν ὀνομαζόμενον Παναγία. Ἐκεῖ δὲ διατρίψας ἡμέρας τινάς, ἀνέβη πάλιν εἰς τὴν κορυφήν, καὶ ἠσπάζετο τὸν τόπον ἐκεῖνον εἰς τὸν ὁποῖον ἐστέκετο ἡ Θεοτόκος μετὰ δόξης, καὶ ἐζητοῦσε πάλιν μετὰ δακρύων τὴν θείαν αὐτῆς ἐμφάνειαν. Πλὴν ὅμως, μόνον φῶς εἶδε καὶ εὐωδίαν ὠσφράνθη ἀχόρταστον, καθὼς εἶναι καὶ πρότερον, ἐγέμισε δὲ ὅλος ἀπὸ χαρὰν καὶ εὐφροσύνην ἄῤῥητον. Καὶ τοῦτο ἠκολούθησε δύο καὶ τρεῖς φορὰς ὁποῦ ἀνέβη εἰς τὴν κορυφήν. Τὴν Θεοτόκον ὅμως δὲν τὴν εἶδε πλέον, ὡς τὴν πρώτην φοράν.
ΠΗΓΗ: Βίος καὶ Πολιτεία τοῦ Ὁσίου Μαξίμου τοῦ Καυσοκαλύβη
(Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Ἔκδοσις Ἱ. Καλύβης Ἁγ. Ἀκακίου, Καυσοκαλύβια, Ἅγιον Ὄρος, 2001)