Είναι πλέον επίσημο. Ο αμερικανικός πετρελαϊκός κολοσσός Exxon Mobil και η κρατική εταιρεία πετρελαίου του Κατάρ ανακοίνωσαν τα πρώτα αποτελέσματα από την ερευνητική γεώτρηση στο οικόπεδο 10 – Γλαύκος 1 της κυπριακής ΑΟΖ. Σύμφωνα με αυτά τα αποτελέσματα το κοίτασμα φυσικού αερίου που εντοπίστηκε είναι της τάξης των 5-8 τρισεκατομμυρίων κυβικών ποδιών φυσικού αερίου και είναι το τρίτο που έχει βρεθεί τα τελευταία δύο χρόνια στον πλανήτη.
Advertisements
Το γεωτρύπανο της Exxon Mobil έφτασε σε βάθος περίπου 5.000 μέτρων (για την ακρίβεια 4.600) και ο πίδακας του φυσικού αερίου που ερευνήθηκε είναι ύψους 133 μέτρων. Από την ανάλυση του ευρήματος προέκυψε πως το φυσικό αέριο είναι αρίστης ποιότητας και εμπορικά εκμεταλλεύσιμο. Το οικόπεδο 10 – Γλαύκος 1 γειτνιάζει με το τεράστιο κοίτασμα στην αιγυπτιακή ΑΟΖ, το ZOR 1, το οποίο είναι μία από τις μεγαλύτερες δεξαμενές φυσικού αερίου που έχει εντοπιστεί τα τελευταία χρόνια παγκοσμίως. Ανατολικότερα κι εντός της ισραηλινής ΑΟΖ έχουν εντοπιστεί ήδη δύο εμπορεύσιμα και πολλά υποσχόμενα κοιτάσματα, το Leviathan 1 και 2.
Πριν από αρκετό καιρό είχε εντοπιστεί εμπορεύσιμη ποσότητα φυσικού αερίου και στη θέση Αφροδίτη εντός της κυπριακής ΑΟΖ.
| Είδη μνημείου
Το σύνολο των κοιτασμάτων που μέχρι στιγμής έχουν ταυτοποιηθεί στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ανέρχονται αθροιστικά στα 15-16 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια. Και είναι μόνο η αρχή.
Η ποσότητα αυτή από μόνη της δικαιολογεί την κατασκευή χερσαίου σταθμού συμπίεσης του φυσικού αερίου στη θέση Βασιλικό, δίπλα από το Μαρί, στη Λεμεσσό της Νοτίου Κύπρου. Ο συνδυασμός των κοιτασμάτων στις ΑΟΖ της Κύπρου, Ισραήλ και Αιγύπτου που έχουν ταυτοποιηθεί μέχρι στιγμής δικαιολογούν επίσης τον σχεδιασμό από κοινού των πετρελαϊκών εταιρειών που τα εκμεταλλεύονται ή θα τα εκμεταλλευθούν για την κατασκευή χερσαίων σταθμών συμπίεσης σε Ισραήλ και Αίγυπτο, καθώς και της κατασκευής αγωγού, ή καλύτερα συμπλέγματος αγωγών, που θα μεταφέρουν το προϊόν από την Ανατολική Μεσόγειο στις δυτικές αγορές που επείγονται να αποκτήσουν εναλλακτικούς προμηθευτές ενέργειας ώστε να μην εξαρτάται ενεργειακά η Ευρώπη σχεδόν μόνον από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Οι διεθνείς τιμές του φυσικού αερίου, παρά τις διακυμάνσεις, μπορούν αυτή τη στιγμή και σύμφωνα με τις προβλέψεις και σε ένα ορατό μέλλον, να δικαιολογήσουν την εξόρυξη, μεταφορά και εμπορία του φυσικού αερίου της ανατολικής Μεσογείου και μάλιστα σε ανταγωνιστικό επίπεδο. Παρόλα αυτά δεν είναι μόνο η τιμή του κυβικού μέτρου στην αγορά που καθορίζει την ανάγκη άντλησης και εμπορίας αυτών των κοιτασμάτων φυσικού αερίου. Οι λόγοι είναι και στρατηγικής σημασίας για τις δυτικές αγορές, αλλά και λόγοι ασφαλείας, όσον αφορά τον δυτικό κόσμο.
Με αυτά τα δεδομένα η ταυτοποίηση του κοιτάσματος Γλαύκος 1 σε συνδυασμό με τα κοιτάσματα που έχουν ήδη ταυτοποιηθεί στην ισραηλινή και αιγυπτιακή ΑΟΖ, καθορίζουν τον τρόπο εφαρμογής της στρατηγικής των χωρών της Ευρώπης αλλά και των ΗΠΑ όσον αφορά τους ενεργειακούς δρόμους.
Ήδη από τη διακυβέρνηση του Μπιλ Κλίντον οι ΗΠΑ άρχισαν να προσαρμόζουν τη διεθνή στρατηγική τους με τα δεδομένα ασφαλείας των ενεργειακών δρόμων στον πλανήτη. Επί διακυβέρνησης Ομπάμα η στρατηγική αυτή προσαρμόστηκε στα σημερινά δεδομένα και έτσι δημιουργήθηκε δόγμα ασφαλείας το οποίο έχει κληρονομήσει και η παρούσα διακυβέρνηση Τραμπ.
Υπό αυτές τις συνθήκες η αντιμετώπιση της νέας ενεργειακής πραγματικότητας της Ανατολικής Μεσογείου από τις μεγάλες ευρωπαϊκές δυνάμεις, Γαλλία, Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς και από τις ΗΠΑ, προσλαμβάνει ιδιαίτερο χαρακτήρα.
Σε αυτό το πλαίσιο τουλάχιστον δύο παράγοντες, ο αμερικανικός κι ο γαλλικός έχουν σπεύσει ήδη έτσι ώστε να υπάρξει στο άμεσο μέλλον συμφωνία στρατηγικής συνεργασίας μεταξύ της Δημοκρατίας της Κύπρου και των ΗΠΑ, αλλά και της Γαλλίας. Οι στρατηγικές αυτές συμφωνίες επεκτείνονται στους τομείς της ασφάλειας και βεβαίως περιλαμβάνουν και κεφάλαια που αφορούν στρατιωτικά ζητήματα.
Επειδή όμως τα θέματα ασφαλείας της Ανατολικής Μεσογείου αφορούν και σε μεγαλύτερες δυνάμεις και οικονομίες στην περιοχή, τόσο οι ΗΠΑ όσο και οι μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες επιχειρούν τη συγκρότηση μιας ευρύτερης πολυεθνικής συμμαχίας στην περιοχή αυτή που αναγκαστικά περιλαμβάνει το Ισραήλ και την Αίγυπτο, αλλά και την Ελλάδα.
Σε αυτό το πλαίσιο προωθείται η στρατηγική συμφωνία μεταξύ Αθήνας και Ουάσινγκτον η οποία βρίσκεται στη δεύτερη φάση κι αναμένεται να ολοκληρωθεί πολύ σύντομα. Ήδη έχει υπάρξει διμερής συμφωνία του Ισραήλ με την Αίγυπτο.
Ως επιστέγασμα της οικοδόμησης ενός «μίνι ΝΑΤΟ» στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου θεωρείται το προσεχές ραντεβού Ισραήλ-Ελλάδας και Κύπρου στην Κρήτη, με τη συμμετοχή του αμερικάνου ΥΠΕΞ Μάικ Πομπέο στη διάρκεια της οποίας ενδεχομένως να υπάρξει και κοινή υπογραφή για την έναρξη των διαδικασιών τελικού σταδίου μελέτης για την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου EastMed από την Ανατολική Μεσόγειο στην Κρήτη και από εκεί στη Δυτική Ελλάδα, που θα καταλήξει στην Ιταλία.
Το σχέδιο αυτό είναι πολύπλοκο, εξαιρετικά δαπανηρό, αλλά και αποτελεί τεχνολογικό στοίχημα. Πρόκειται για τον μεγαλύτερο υποθαλάσσιο αγωγό που θα έχει κατασκευαστεί ποτέ. Η αλήθεια είναι πως μέχρι στιγμής κανένας πετρελαϊκός κολοσσός δεν είχε αποφασίσει να συνδράμει χρηματοδοτικά σε αυτό το εγχείρημα.
Μετά τα ευρήματα στο κοίτασμα Γλαύκος 1, εκφράζονται πολλές ελπίδες πως η Exxon Mobil καθώς και η κρατική εταιρεία πετρελαίων του Κατάρ ενδεχομένως να αποτελέσουν τον πρώτο πυρήνα χρηματοδότησης του EastMed.
Τι συμβαίνει με τον τουρκικό παράγοντα
Εξ΄ όσων αναφέρθηκαν παραπάνω συμπεραίνεται πως η Τουρκία βρίσκεται εκτός σχεδιασμού τόσο όσον αφορά τα ζητήματα ασφαλείας και στρατηγικής συνεργασίας που προκύπτουν όσο και από τον σχεδιασμό μεταφοράς και εμπορίας του φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου.
Από μόνη της η τοποθέτηση των πετρελαϊκών γιγάντων στις ΑΟΖ της Κύπρου, Αιγύπτου και Ισραήλ, αποτελεί ήδη τοίχος προστασίας των αποκλειστικών αυτών ζωνών από τις χώρες στις οποίες ανήκουν ή από τις οποίες προέρχονται οι πετρελαϊκοί αυτοί κολοσσοί.
Θεωρείται δεδομένο πως ΗΠΑ-Γαλλία-Μεγάλη Βρετανία σε πρώτη φάση, αλλά και Γερμανία-Ιταλία, έχουν ήδη αποστείλλει τα απαραίτητα μηνύματα προς τον τουρκικό παράγοντα ως προς το σύστημα ασφαλείας που προστατεύει αυτές τις ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο. Εμπράκτως οι ναυτικές δυνάμεις των παραπάνω χωρών τις οποίες συνδράμουν και αεροπορικές δυνάμεις κατά περίπτωση, έχουν καταδείξει πως τα ταυτοποιημένα κοιτάσματα βρίσκονται υπό «υψηλή προστασία». Πρόκειται για ένα δεδομένο που πολύ δύσκολα ο τουρκικός παράγοντας μπορεί να αγνοήσει.
Η νέα αυτή πραγματικότητα οδηγεί στο αναπόφευκτο ερώτημα για το πως θα διαμορφωθεί το μέλλον ολόκληρου του νησιού της Κύπρου. Μετά τις αποτυχημένες διεθνείς προσπάθειες και διπλωματικές πρωτοβουλίες, αλλά και τις αποτυχημένες διαπραγματεύσεις μεταξύ της Δημοκρατίας της Κύπρου και των Τουρκοκυπρίων, τίθεται το ερώτημα ως προς το πως θα διαμορφωθεί μια νέα πλατφόρμα συνεννόησης μεταξύ της ελληνοκυπριακής και της τουρκοκυπριακής πλευράς. Σύμφωνα με τα διπλωματικά δεδομένα της στιγμής, φαίνεται πως η υπόθεση «Κυπριακό» οδηγείται στη διαμόρφωση πλαισίου πολύ χαλαρής συνομοσπονδίας δύο κυρίαρχων κρατών, με ορισμένες διμερείς διευθετήσεις.
Η πορεία αυτή εξαρτάται άμεσα από το πώς θα καταλήξει η υπό διαμόρφωση νέα τελωνειακή συμφωνία Τουρκίας-Ε.Ε., η οποία βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση. Η Άγκυρα θα λάβει ως αντίδωρο μία νέα αναβαθμισμένη τελωνειακή συμφωνία με την Ευρώπη, η οποία ωστόσο θα σημάνει το τέλος του πολύχρονου σχεδίου ένταξης της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Είναι προφανές πως η νέα φάση διευθέτησης του Κυπριακού εξελίσσεται παράλληλα με τη νέα φάση στην οποία εισέρχονται οι σχέσεις Ε.Ε.-Τουρκίας, αλλά και με τη νέα πραγματικότητα η οποία έχει αρχίσει να ισχύει σε επίπεδο συνεργειών ασφαλείας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Οι τρεις αυτές πλατφόρμες συσχετίζονται και εξαρτάται η μία από την άλλη.
Εν ολίγοις, βρισκόμαστε στο πρώτο στάδιο δημιουργίας ενός νέου status quo, στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου, εκεί όπου συναντώνται οι δρόμοι της Μαύρης Θάλασσας και του Αιγαίου με εκείνους που οδηγούν στους ενεργειακούς πόρους της Εγγύς και Μέσης Ανατολής, αλλά και στο Σουέζ.
Η στιγμή που το τρυπάνι της ExxonMobil εντοπίζει το κοίτασμα φυσικού αερίου:
Πηγή: zougla.gr
