Η Κόλαση για τους χριστιανούς είναι μια πραγματικότητα1, παρά τις πεποιθήσεις που κατά καιρούς έχουν παρουσιαστεί ότι κάτι τέτοιο είναι ασυμβίβαστο με την πίστη σ’ ένα Θεό που αγαπά.
Αντίθετα, μια τέτοια αντίληψη θα αποτελούσε σύγχυση, αφού έτσι παραβλέπεται η ελεύθερη βούληση του ανθρώπου και το δικαίωμά του να απορρίψει τον θεό. Αρνούμενοι την Κόλαση, οι άνθρωποι αρνούνται την ελευθερία τους και το δικαίωμα της ελεύθερης βούλησης, σύμφωνα με το οποίο ο Θεός δεν μας υποχρεώνει να Τον αγαπάμε, επειδή η αγάπη δεν είναι αγάπη αν δεν είναι ελεύθερη.
Για τον λόγο αυτό, η κόλαση δεν είναι ένας “τόπος” όπου ο Θεός φυλακίζει τους ανθρώπους, αλλά μια βιωματική κατάσταση στην οποία οι άνθρωποι επιλέγουν ελεύθερα να “φυλακίσουν” τον εαυτό τους. Η “φυλακή” αυτή, είναι το βίωμα το οποίο απορρέει από την άρνηση προς τον Θεό.
Είναι λοιπόν αιρετικό να διδάσκουμε ότι όλοι είναι υποχρεωμένοι να σωθούν, επειδή με κάτι τέτοιο αρνούμαστε την ελεύθερη βούληση που διαθέτει ο άνθρωπος. Θεμιτό όμως είναι να ελπίζουμε πως όλοι ίσως σωθούν καθώς αυτό είναι και το θέλημα του Θεού: “πάντας ανθρώπους θέλει σωθήναι και εις επίγνωσιν αληθείας ελθείν” (Α΄ Τιμ. 2,4).
Σε αυτό συμφωνούν και οι Πατέρες της Εκκλησίας· Ο Ευθύμιος Ζιγαβηνός ερμηνεύει: “Ου μόνον Χριστιανούς, αλλά και Έλληνας και αιρετικούς. Μη τοίνυν φοβηθής υπερεύξασθαι των απίστων τω γαρ Θεω τούτο δοκεί, ος θέλει και τούτους σωθήναι”. Και ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος: “”Ει πάντας Αυτός ηθέλησε σωθήναι, θέλε και σύ”2.
Κάποιοι σημαντικοί πατέρες της Εκκλησίας, κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις αναφέρθηκαν στην τελική δυνατότητα όλων να συμφιλιωθούν με τον Θεό. Πρόκειται, σύμφωνα με τον δογματολόγο Νικόλαο Ματσούκα, για ένα θεολογούμενο (διδασκαλία χωρίς ομοφωνία και χωρίς ισχύ δόγματος) το οποίο ονομάστηκε “Αποκατάσταση των πάντων”, μια διδασκαλία που την εκπροσωπούν ο Ωριγένης, ο Γρηγόριος Νύσσης και ο Μάξιμος Ομολογητής3.
Είναι μια διδασκαλία “αξιοπρόσεχτη, από ορθόδοξη άποψη, μόνο για τις θεολογικές και σωτηριολογικές προϋποθέσεις, και όχι για την ίδια την άποψη του θεολογουμένου” αφού σε αντίθεση με το νομικό πνεύμα της Δύσης, παρουσιάζει με τρόπο εμφαντικό την ορθόδοξη αντίληψη περί ιαματικής σωτηρίας4.
1 Για τα εισαγωγικά αυτά στοιχεία, βλ.: Ware Κάλλιστος (επίσκ. Διοκλείας), Η Ορθόδοξη Εκκλησία (μτφρ. Ροηλίδης Ι.), 4η έκδ., Ακρίτας, Αθήνα 2007, σελ. 413-415.
2 Παρατίθενται στο: Τρεμπέλας Ν. Παν., Υπόμνημα εις τας Επιστολάς της Κ. Διαθήκης, τόμ. Β’, 4η έκδ., ‘Ο Σωτήρ’, Αθήνα 1993, σελ. 353.
3 Ματσούκας Α. Νίκος, Δογματική και Συμβολική θεολογία, τόμ. Β΄,2η έκδ., Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 1988, σελ. 549.
4 Ματσούκας, Δογματική…, Β΄, ό.π.
Πηγή: el.orthodoxwiki.org
Κάνε το σχόλιο σου